Phân tích cơ bản là gì? Vai trò trong forex, chứng khoán?

Phân tích cơ bản (Fundamental Analysis – FA) là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực đầu tư tài chính nhằm giúp các nhà đầu tư đánh giá, xác định giá trị nội tại của các tài sản như cổ phiếu, tiền tệ hay bất động sản hay dự đoán xu hướng tương lai thông qua các yếu tố ảnh hưởng vi mô và vĩ mô.

Bài viết này, Chanh Tươi Review sẽ giới thiệu về FA và hướng dẫn cách thực hiện hiệu quả để áp dụng nó vào thực tế. Hãy cùng xem nhé!

Khái niệm về phân tích cơ bản

FA là một phương pháp đánh giá giá trị nội tại của một công ty, cổ phiếu, đồng tiền hoặc tài sản khác dựa trên các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội và các thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh của công ty hoặc dự đoán xu hướng tương lai của thị trường tài chính hay một sản phẩm tài chính bất kỳ dựa trên các yếu tố tác động vĩ mô và cả vi mô.

Mục đích của việc này là xác định giá trị hợp lý của tài sản và cả xu hướng tương lai từ đó giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư hợp lý và đạt được lợi nhuận tối ưu.

FA bao gồm việc nghiên cứu các chỉ số tài chính của doanh nghiệp, như doanh thu, lợi nhuận, tỷ lệ nợ và các chỉ số khác thông qua báo cáo tài chính, tình hình cạnh tranh và yếu tố định tính như quản trị công ty, đội ngũ lãnh đạo và chiến lược kinh doanh. Ngoài ra, FA cũng xem xét các thông tin công bố với các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, như tình hình kinh tế vĩ mô, chính sách của chính phủ. Tất cả những thông tin này giúp nhà đầu tư đánh giá mức độ hấp dẫn của tài sản và đưa ra quyết định mua, bán hay giữ chờ tài sản đó.

Phân tích cơ bản trong chứng khoán

Nguyên lý hoạt động 

FA hoạt động dựa trên nguyên lý nghiên cứu và đánh giá các yếu tố kinh tế, tài chính và định tính của doanh nghiệp để xác định giá trị nội tại của cổ phiếu. Mục tiêu của phân tích cơ bản là tìm ra những cổ phiếu có giá trị thực cao hơn giá thị trường hiện tại, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.

Có hai hướng phân tích:

• Phân tích vĩ mô: Nghiên cứu các yếu tố kinh tế nói chung như lãi suất, tỷ giá hối đoái, tình hình kinh tế vĩ mô, chính sách kinh tế của chính phủ, định hướng ngành nghề... nhằm đánh giá ảnh hưởng của chúng đến doanh nghiệp và ngành nghề mà doanh nghiệp hoạt động.
• Phân tích vi mô: Tập trung vào việc nghiên cứu và đánh giá các yếu tố bên trong doanh nghiệp, bao gồm các chỉ số tài chính thông qua báo cáo tài chính, hoạt động kinh doanh, lợi thế cạnh tranh, ban lãnh đạo, quản trị công ty, đạo đức kinh doanh và mối quan hệ với đối tác.

Sau khi thu thập và phân tích các thông tin trên, phân tích cơ bản giúp xác định giá trị nội tại của cổ phiếu và so sánh với giá thị trường hiện tại. Nếu giá trị nội tại cao hơn giá thị trường, cổ phiếu được xem là đang bị định giá thấp và đáng đầu tư. Ngược lại, nếu giá trị nội tại thấp hơn giá thị trường, cổ phiếu có thể bị định giá quá cao và không phù hợp để đầu tư.

Cách tiếp cận trong chứng khoán

Cách tiếp cận này bắt đầu bằng việc thu thập thông tin về công ty hoặc ngành công nghiệp mà bạn quan tâm. Sau đó sẽ đánh giá các yếu tố cơ bản của một công ty hoặc một ngành công nghiệp, bao gồm các chỉ số tài chính, các yếu tố kinh doanh và các yếu tố liên quan đến ngành công nghiệp để đưa ra dự báo về giá trị của cổ phiếu hoặc thị trường.

FA bao gồm hai loại: phân tích định lượng và phân tích định tính. 

• Phân tích định lượng: là việc sử dụng các số liệu thống kê và công thức để đo lường và so sánh các chỉ số kinh tế và tài chính của công ty, như doanh thu, lợi nhuận, tỷ lệ nợ, tỷ suất sinh lời và hệ số P/E. 
• Phân tích định tính: là việc đánh giá các yếu tố không thể đo lường bằng số liệu, như chất lượng quản trị, uy tín thương hiệu, chiến lược kinh doanh và triển vọng ngành.

Các yếu tố định lượng 

Các yếu tố định lượng cần xem xét chính là bộ báo cáo tài chính bao gồm:

• Bảng cân đối kế toán: Phản ánh tổng quát về chất lượng tài sản và nguồn vốn của doanh nghiệp. Thường các nhà đầu tư sẽ nhìn vào bảng cân đối kế toán để biết được hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có đang thực sự tốt hay không.
• Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Đo lượng mức độ hiệu quả của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong 1 thời kỳ, nó phản ánh các thông tin về doanh thu, chi phí, lợi nhuận của doanh nghiệp trong kỳ đó
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Cho biết các dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp, các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có thực ra tạo ra dòng tiền hay không.
• Thuyết minh báo cáo tài chinh: chi tiết, diễn giải các nội dung cơ bản ở trên.

Các yếu tố định tính 

Nhà đầu tư cần xem xét các yếu tố định tính sau:

• Mô hình kinh doanh: Hiểu rõ cách thức hoạt động kinh doanh của công ty (business model), tình hình doanh thu và mục tiêu phát triển trong tương lai, cũng như định hướng dài hạn của công ty.
• Lợi thế cạnh tranh: Xác định điểm mạnh giúp công ty vượt trội hơn các đối thủ cùng ngành và duy trì vị thế thị trường.
• Ban lãnh đạo: Đánh giá năng lực, kinh nghiệm và phẩm chất của đội ngũ lãnh đạo công ty, bởi họ sẽ quyết định mức độ rủi ro và thành công của doanh nghiệp.
• Quản trị công ty: Nắm bắt chính sách của công ty trong quan hệ với các bên liên quan, cũng như đánh giá hiệu quả của quản trị công ty.
• Đạo đức kinh doanh: Kiểm tra đội ngũ quản lý có liên quan đến các hành vi gian lận, thao túng thị trường, hối lộ hay không, để đảm bảo rằng công ty tuân thủ các nguyên tắc đạo đức trong kinh doanh.
• Chính sách công ty và quan hệ đối tác: Đánh giá mối quan hệ của công ty với các đối tác, khách hàng và nhà cung cấp, cũng như tác động của chính sách công ty đối với hoạt động kinh doanh. 

Ngoài những yếu tố chính trên, các các nhà đầu tư cần phải dựa trên các cơ sở như khách hành, thị phần, các yếu tố về tăng trưởng toàn ngành…

Ưu, nhược điểm trong chứng khoán

Phân tích cơ bản là một phương pháp phân tích tài chính để đánh giá giá trị của một công ty bằng cách xem xét các yếu tố định lượng như lợi nhuận, doanh thu và tài sản. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có những ưu, nhược điểm như sau:

Phân tích cơ bản trong forex 

Các yếu tố quan trọng trong phân tích cơ bản forex

Khi đầu tư trên thị trường ngoại hối, điều mà các nhà đầu tư quan tâm nhất chính là tỷ giá của các cặp tiền tệ. Chính vì thế, khi phân tích cơ bản, các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái được xem là vô cùng quan trọng. Dưới đây là các yếu tố chính mà trader phải quan tâm như sau:

Các yếu tố kinh tế

Đồng tiền của một quốc gia bị ảnh hưởng lớn bởi tình hình kinh tế nơi đó. Nền kinh tế càng mạnh mẽ, đồng tiền nội tệ sẽ càng có giá trị cao và ngược lại. Để đánh giá nền kinh tế của một quốc gia, cần xem xét các yếu tố như: lãi suất, lạm phát, GDP, GNP, tỷ lệ thất nghiệp... 

Cụ thể như sau:

• Lãi suất

Lãi suất chi phối giá tiền tệ rất lớn, đặc biệt là lãi suất chiết khấu (lãi suất mà ngân hàng trung ương dành cho các ngân hàng thương mại). Khi lãi suất chiết khấu tăng, lãi suất cho vay tăng và số tiền cho vay giảm.

Trong trường hợp ngược lại, khi lãi suất chiết khấu giảm, ngân hàng thương mại cung cấp vay với lãi suất thấp hơn, doanh nghiệp vay nhiều hơn để mở rộng sản xuất. Điều này góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển và tăng giá trị đồng tiền nội tệ.

• Lạm phát

Mức lạm phát cao khiến đồng tiền mất giá, giảm giá đồng nội tệ và tỷ giá hối đoái. Tuy nhiên, giảm phát kéo dài cũng có thể làm mất giá đồng nội tệ do không đủ tiền tệ lưu thông để kích thích tăng trưởng kinh tế.

• GDP và GNP

GDP (tổng sản phẩm quốc nội) và GNP (tổng sản phẩm quốc dân) là hai chỉ số kinh tế quan trọng, dùng để đo lường sản lượng hàng hoá, dịch vụ được tạo ra trong một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định.

Khi chỉ số GDP và GNP tăng, giá đồng nội tệ sẽ tăng, làm tăng tỷ giá hối đoái và ngược lại. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần xem xét thêm yếu tố cung và cầu.

• Tỷ lệ thất nghiệp

Mối quan hệ giữa tỷ lệ thất nghiệp và giá trị đồng tiền là nghịch chiều. Nghĩa là, khi tỷ lệ thất nghiệp tăng, lực lượng lao động thất nghiệp, hoạt động kinh doanh yếu kém, sức khỏe kinh tế yếu đi dẫn đến giá nội tệ giảm và ngược lại.

Các yếu tố chính trị - xã hội

Ngoài những yếu tố kinh tế, các yếu tố chính trị và xã hội cũng gây ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái, mặc dù mức độ ảnh hưởng có thể nhẹ nhàng hơn. Các yếu tố chính trị - xã hội của một quốc gia bao gồm: pháp luật, cơ quan nhà nước, lực lượng quân sự, biểu tình, đình công,... Đối với các quốc gia có tình hình chính trị không ổn định, giá trị đồng nội tệ có thể bị suy giảm.

Sự kiện bất ngờ

Các sự kiện đột xuất cũng là yếu tố gây ảnh hưởng lớn đến tỷ giá hối đoái. Các sự kiện bất ngờ này có thể bao gồm thiên tai như lũ quét, sóng thần... Những sự kiện này khiến hoạt động kinh tế của đất nước bị gián đoạn, dẫn đến giá trị đồng nội tệ giảm.

Các công cụ dành cho việc phân tích

• Báo cáo kinh tế

Các báo cáo kinh tế được công bố thường xuyên từ các cơ quan chính phủ và tổ chức kinh tế quốc tế. Chúng cung cấp thông tin về các chỉ số kinh tế như GDP, lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp, lãi suất, xuất nhập khẩu… Các báo cáo này giúp nhà đầu tư đánh giá tình hình kinh tế của một quốc gia và ảnh hưởng của nó đến giá trị đồng tiền.

• Tin tức và sự kiện chính trị

Các tin tức và sự kiện chính trị có thể gây ra biến động lớn trên thị trường Forex. Ví dụ, cuộc bầu cử, quyết định chính sách của ngân hàng trung ương, và các cuộc đàm phán thương mại quốc tế có thể ảnh hưởng đến giá trị của đồng tiền. Nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ các tin tức và sự kiện chính trị để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.

• Biểu đồ kinh tế

Biểu đồ kinh tế là công cụ hữu ích để theo dõi và phân tích các chỉ số kinh tế của một quốc gia theo thời gian. Chúng giúp nhà đầu tư nhìn thấy xu hướng và sự biến động của các chỉ số, từ đó đưa ra dự đoán về tương lai của đồng tiền.

• Lịch kinh tế

Lịch kinh tế cung cấp thông tin về các sự kiện và công bố kinh tế quan trọng sắp diễn ra. Nhà đầu tư có thể sử dụng lịch kinh tế để chuẩn bị cho các biến động trên thị trường và đưa ra kế hoạch giao dịch.

• Phân tích chuyên gia

Các nhà phân tích chuyên nghiệp thường cung cấp nhận định và dự báo về thị trường Forex dựa trên phân tích cơ bản. Việc theo dõi các phân tích chuyên gia có thể giúp nhà đầu tư có thêm thông tin và kiến thức để đưa ra quyết định đầu tư.

Ưu, nhược điểm trong forex

Xem thêm:

• Tiêu chí đánh giá sàn forex uy tín để "trao mặt gửi vàng"
• Sàn Bilaxy là gì? Có thật sự uy tín? Cách đăng ký Bilaxy

Kết luận

Tóm lại, FA là một kỹ năng cần thiết cho bất kỳ ai muốn thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào. Từ việc phân tích dữ liệu cho đến phân tích thị trường, việc hiểu và áp dụng phân tích cơ bản sẽ giúp bạn đưa ra các quyết định thông minh và đạt được kết quả tốt nhất. Vì vậy,  để đạt được thành công trong sự nghiệp, ngay hôm nay hãy bắt đầu học tập và áp dụng phân tích cơ bản. Chúc bạn may mắn và thành công!