Indicator là gì? Cách sử dụng hiệu quả trong giao dịch

Indicator là gì? Nếu là một nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, hẳn là bạn phải biết được Indicator. Nhưng đối với những bạn mới bước vào thị trường này, chắc chắn thuật ngữ này sẽ mới lạ đối với bạn. Vì thế, mời bạn cùng xem bài viết sau đây để hiểu về những chỉ báo kỹ thuật quan trọng nhất khi tham gia thị trường forex nhé!

Indicator là gì?

Indicator dịch ra tiếng Việt là chỉ báo kỹ thuật, thuật ngữ này được dùng để chỉ tập hợp các đại lượng được tạo thành từ các phép tính dựa trên giá và khối lượng giao dịch trong lịch sử. 

Các chỉ báo kỹ thuật sẽ cung cấp cho nhà đầu tư về hành vi giá trên thị trường, cho biết đang trong giai đoạn quá mua hay quá bán. Đồng thời cũng cho biết xu hướng trong tương lai. Dựa vào những thông tin này nhà đầu tư sẽ biết được đâu là thời điểm tốt để vào lệnh, thoát lệnh, dừng lỗ và chốt lời hiệu quả.

Chỉ báo kỹ thuật được biểu diễn trên đồ thị với rất nhiều hình thức khác nhau. Có những chỉ báo chèn trực tiếp trên đồ thị giá nhưng cũng có thể tách riêng thành phần biểu đồ bên dưới. Nhưng dù biểu diễn như thế nào thì các chỉ báo đa phần đều dựa vào dữ liệu giá và khối lượng giao dịch trong quá khứ.

Phân loại

Hiện nay có rất rất nhiều loại chỉ báo khác nhau, mỗi chỉ báo có mỗi cách sử dụng riêng và cung cấp các tín hiệu khác nhau. Chỉ báo kỹ thuật thường được phân loại dựa vào độ trễ khi đưa ra tín hiệu.

Có 2 loại chỉ báo kỹ thuật cơ bản: Leading Indicator và Lagging Indicator

Leading indicator (Chỉ báo nhanh)

Chỉ báo nhanh hay còn được gọi là chỉ báo động, chỉ báo này cung cấp tín hiệu trước khi hành động giá xảy ra. Nghĩa là chỉ báo có thể dự đoán hướng đi của hành động giá sắp tới dựa vào lịch sử giá trước đó.

Một số các Chỉ báo nhanh được nhà đầu tư thường sử dụng: Stochastics, Parabolic SAR và RSI…

Thị trường tốt nhất để sử dụng Chỉ báo nhanh là thị trường có xu hướng. Chiến lược áp dụng hiệu quả nhất là thuận theo chiều của xu hướng chỉ báo. Thị trường khi có xu hướng tăng thì đặt lệnh Buy sẽ đem lại hiệu quả, ngược lại khi thị trường có xu hướng giảm thì đặt lệnh Sell là một việc cần thiết. 

Các chỉ báo nhanh thường cung cấp cho nhà đầu tư 2 tín hiệu:

• Tín hiệu phân kỳ hội tụ giữa giá và chỉ báo
• Tín hiệu quá mua và quá bán

Lagging indicator (Chỉ báo chậm)

Chỉ báo chậm còn được biết đến với tên gọi khác là chỉ báo động lượng. Đây là loại chỉ báo cung cấp các tín hiệu sau khi xu hướng thị trường đã được hình thành. Chỉ báo chậm khác với chỉ báo nhanh ở chỗ khi bắt đầu một xu hướng mới thì chỉ báo chậm mới cung cấp cho nhà đầu tư tín hiệu giao dịch. 

Một số chỉ báo chậm phổ biến trong thị trường forex như: MACD, MA, Momentum… Những đường chỉ báo này thường giao động quanh một đường trung tâm.

Chỉ báo chậm thường cung cấp cho nhà đầu tư những tín hiệu như:

• Xu hướng giá đang tăng, giảm hay đi ngang.
• Xác định được vùng hỗ trợ và kháng cự.

Nên sử dụng Chỉ báo nhanh hay Chỉ báo chậm?

Trên thực tế, nếu bạn chỉ sử dụng chỉ báo nhanh thì sẽ bị nhiều tín hiệu sai. Còn các chỉ báo chậm chỉ đưa ra tín hiệu sau khi giá đã thay đổi rõ ràng đang hình thành một xu hướng.

Do đó bạn phải vào lệnh chậm hơn thị trường một chút và thường thì mức tăng lớn nhất của một xu hướng xảy ra trong một vài nến đầu tiên. Nếu chỉ sử dụng chỉ báo chậm thì bạn sẽ bỏ lỡ phần lớn lợi nhuận.

Vì vây, cả hai chỉ báo nhanh lẫn chậm này đều hỗ trợ cho nhau, nhưng đôi khi chúng lại đối lập nhau.

Rất khó để nói bạn nên dùng chỉ báo nào hay kết hợp cả hai với nhau. Điều đó phụ thuộc vào bạn. Nhưng một điều chắc chắn, bạn cần hiểu rõ bản chất mỗi loại là gì, cũng như ưu nhược từng loại, để đưa ra quyết định cho riêng mình.

Một vài chỉ báo Indicator phổ biến

1. Chỉ báo xu hướng

Chỉ báo xu hướng là các chỉ báo kỹ thuật được sử dụng để xác định chiều biến động của giá cả trên thị trường tài chính. Dựa vào những chỉ báo này nhà đầu tư sẽ tìm ra được xu hướng,  mức trung bình về giá, đo lường mức độ biến động của giá. Từ đó các nhà đầu tư có thể đưa ra các chiến lược mới nhằm tối ưu hóa lợi nhuận.

Có một số loại chỉ báo xu hướng phổ biến sau đây:

Chỉ báo Moving Average – MA

Moving Average là loại chỉ báo cơ bản và được nhà đầu tư sử dụng rất nhiều trong phân tích kỹ thuật . Chỉ báo này thường cho nhà đầu tư tín hiệu xu hướng sẽ tăng, giảm hay đi ngang. Ngoài ra, chỉ báo MA cũng cho nhà đầu tư biết được ngưỡng hỗ trợ và kháng cự khi thị trường có xu hướng.

Hiện tại, đường MA được chia thành 3 đường chính là:

• SMA: trung bình trượt đơn giản
• EMA: trung bình trượt hàm mũ
• WMA: trung bình trượt có trọng số

Chu kỳ 20, 50, 100 và 200 thường được các nhà đầu tư sử dụng nhiều nhất khi sử dụng chỉ báo MA.

Chỉ báo ADX

Chỉ báo ADX giúp đo cường độ mạnh hay yếu của xu hướng. Chính vì vậy ADX còn được coi như một chỉ báo khá toàn diện, được tính toán dựa trên mức trung bình giao động của giá trong khoản thời gian nhất định. 

ADX gồm có 3 thành phần chính là:

• ADX: dao động từ 0 đến 100 có nhiệm vụ xác định độ mạnh yếu của xu hướng.
• +DI, –DI: giúp tìm ra xu hướng của thị trường.

Chỉ báo Parabolic SAR

Chỉ báo Parabolic SAR có hình dạng parabol và thường được trader sử dụng để xác định điểm kết thúc của một xu hướng cũ và đánh dấu giai đoạn đảo chiều của một xu hướng mới. 

Chỉ báo này có chức năng cơ bản gồm: 

• Xác định xu hướng thị trường hiện tại
• Xác định thời điểm vào lệnh và thoát lệnh hợp lý.

Với các chức năng này các trader có thể sử dụng Parabolic SAR kết hợp cùng các công cụ khác để giao dịch hiệu quả hơn.

Chỉ báo Ichimoku

Ichimoku là chỉ báo toàn năng nhất được các trader ưu ái lựa chọn. Đặc biệt, chỉ báo Ichimoku có thể sử dụng độc lập mà không phải sử dụng kết hợp cùng bất cứ chỉ báo nào khác khác.

Chỉ báo Ichimoku có những chức năng chính như:

• Xác định tốt xu hướng thị trường nhờ tính chất của các đường trung bình.
• Đóng vai trò là các ngưỡng hỗ trợ/kháng cự mạnh.
• Xác định được động lực của xu hướng
• Đưa ra tín hiệu xác định các điểm vào lệnh và thoát lệnh hợp lý.

Nhờ những đặc điểm vượt trội này Ichimoku chính là công cụ hữu hiệu giúp các nhà đầu tư đưa ra lựa chọn đúng đắn nhất.

2. Chỉ báo động lượng

Chỉ báo động lượng là công cụ giúp các trader hiểu rõ hơn về sự thay đổi của thị trường. Từ đó, có căn cứ để đưa ra những sự lựa chọn đầu tư đúng đắn nhất.

Một số chỉ báo động lượng được các trader quan tâm hiện nay như:

Chỉ báo MACD

MACD là viết tắt bởi 4 chữ Moving Average Convergence/Divergence có nghĩa là đường trung bình động hội tụ, phân kỳ. Đây là một trong số ít những chỉ báo miêu tả được giá trị mà nó tạo ra thông qua cái tên. Theo đó, MACD sẽ cung cấp cho nhà đầu tư những tín hiệu như:

• Chỉ ra điểm phân kỳ, hội tụ
• Động lượng của giá
• Xác định được xu hướng của giá.

Chỉ báo RSI

Chỉ số sức mạnh tương đối RSI đóng vai trò là thước đo cho sự thay đổi giá và tốc độ thay đổi của thị trường. Chỉ báo này thường giao động trong khoảng từ 0 – 100.

• Giá trị RSI trên 50 đều là tín hiệu cho thấy động lượng đang có xu hướng tăng. 
• Nếu chỉ số RSI đạt 70 trở lên chính là chỉ số cho thất tình trạng quá Mua. 
• Ngược lại, khi các chỉ số RSI ở dưới 50 cho thấy xu hướng thị trường này đang trên đà lao dốc mạnh. 
• Chỉ số RSI dưới 30 chính là dấu hiệu thể hiện tình trạng quá Bán.

Chính nhờ những chỉ số RSI cụ thể các trader có thể cân nhắc để đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt nhất. 

Chỉ báo Stochastic Oscillator 

Chỉ báo Stochastic Oscillator thường được sử dụng để so sánh mức giá đóng cửa với 1 phạm vi giá trong một khoảng thời gian nào đó. Hay nói cách khác là Stochastic có tác dụng đo lường động lượng của giá.

• Nếu giá tăng thì giá đóng cửa sẽ tiến dần đến biên trên.
• Nếu giá giảm, giá đóng cửa sẽ tiến gần đến biên dưới.

Dựa vào những yếu tố này nhà đầu tư sẽ biết được khi nào nên vào lệnh, thoát lệnh cũng như tìm được điểm cắt lỗ và chốt lời hợp lý.

Chỉ báo CCI

Chỉ báo CCI còn được gọi là chỉ số kênh hàng hóa đóng vai trò là chỉ báo nhanh. Ban đầu chỉ báo này chỉ được sử dụng để phân tích hàng hóa nhưng đến nay đã được sử dụng đa dạng các thị trường.

CCI là bộ giao động quang trục 0 và thường cho trader tín hiệu thị trường đang trong giai đoạn quá mua hay quá bán. Đồng thời dựa vào chỉ báo này nhà đầu tư cũng xác định được sức mạnh của xu hướng. 

Chỉ báo Momentum 

Chỉ báo Momentum – sức mạnh của xu hướng, chỉ báo này có chức năng đo lường tốc độ thay đổi của giá và sức mạnh đằng sau xu hướng của thị trường hiện tại. Nhờ đó, các trader biết được xu hướng sẽ tiếp tục hay đảo chiều và đưa ra quyết định giao dịch chính xác hơn.

3. Chỉ báo đo lường biến động

Chỉ báo đo lường biến động là thước đo tiêu chuẩn giúp các nhà đầu tư có thể xác định được sự biến động của tiền tệ một cách hiệu quả. Đồng thời tận dụng thông tin quan trọng này để tìm kiếm cơ hội giao dịch đem lại lợi nhuận cao cho mình.

Một số chỉ báo đo lường biến động mà các trader trong thị trường forex đặc biệt quan tâm như:

Chỉ báo Bollinger Bands

Bollinger Bands được đánh giá là một trong những chỉ báo hiệu quả nhất để đo lường biến động giá của thị trường. Chỉ báo Bollinger Bands bao gồm 3 dải band được cấu tạo từ đường SMA 20 và độ lệch chuẩn giá. Khi thị trường hoạt động mạnh thì các dải sẽ mở rộng và thu hẹp với thị trường đi ngang. 

Dựa vào đặc điểm này cũng giúp nhà đầu tư tìm được điểm vào lệnh và thoát lệnh hợp lý.

Chỉ báo ATR

Chỉ báo ATR – Average True Range hay Khoảng dao động thực tế trung bình. Chỉ báo này trước đây cũng được sử dụng nhiều khi phân tích kênh hàng hóa nhưng đến nay lại được các nhà đầu tư tài chính và forex ưa chuộng.

Chỉ báo ATR không được dùng để xác định xu hướng mà thường được trader sử dụng để tìm ra điểm quá mua và quá bán. Từ đó, cũng sẽ tìm ra điểm vào lệnh và thoát lệnh đẹp nhất.

4. Chỉ báo khối lượng

Không chỉ có hành vi giá mà khối lượng giao dịch cũng cho thấy được xu hướng của thị trường. Do đó, các chỉ báo khối lượng cũng cần được các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm.

Dưới đây là một số loại chỉ báo khối lượng phổ biến thường được các nhà đầu tư ưu tiên lựa chọn.

Chỉ báo MFI 

Chỉ báo MFI tên đầy đủ là Money Flow Index hay còn gọi là chỉ báo dòng tiền. Theo đó MFI dùng để đo sức mạnh của dòng tiền của một cặp tiền tệ, hàng hoá, cổ phiếu . Chỉ báo MFI thường giao động từ phạm vi 0 đến 100. Dựa vào đó nhà đầu tư cũng sẽ xác định được quá mua, quá bán của thị trường.

Chỉ báo OBV

Chỉ báo On Balance Volume (OBV) – khối lượng cân bằng, Chỉ báo này được nhiều nhà đầu tư ưa chuộng để xác định áp lực mua và bán trên thị trường. OBV được đánh giá là một trong những chỉ báo dự đoán tương lai chính xác nhất.

OBV là chỉ báo có tính lũy kế, theo đó nếu giá tăng, khối lượng của phiên đó sẽ được cộng thêm chỉ số OBV. Ngược lại trường hợp giá giảm, OBV sẽ được trừ đi khối lượng trong phiên giao dịch. 

Chỉ báo A/D

A/D – Accumulation Distribution nghĩa là phân phối và tích lũy. Đây là công cụ giúp xác định được trạng thái phân phối và tích lũy của khối lượng giao dịch. Chỉ báo A/D nhằm phản ánh dòng luân chuyển tiền tệ ra vào thị trường. 

Chính vì vậy đây chính là bằng chứng tin cậy để xác định xu hướng giá và xu hướng đảo chiều của giá cả thị trường.

Cách sử dụng Indicator trong phân tích kỹ thuật

Các chỉ báo có thể được sử dụng để xác định các mẫu, xu hướng và tín hiệu có thể giúp các nhà giao dịch đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt hơn. Dưới đây là một số cách sử dụng các chỉ báo trong phân tích kỹ thuật:

Xác định xu hướng

Các chỉ báo  có thể giúp các nhà giao dịch xác định hướng của một xu hướng và xác định các mức hỗ trợ và kháng cự. Đường trung bình động và Đám mây Ichimoku có thể được sử dụng để xác định xu hướng và cung cấp biểu diễn trực quan về các mức hỗ trợ và kháng cự.

Tạo tín hiệu

Indicator có thể tạo ra các tín hiệu giao dịch dựa trên các tiêu chí khác nhau, chẳng hạn như sự giao nhau, sự phân kỳ và các điều kiện mua/bán quá mức. Ví dụ: chỉ báo RSI có thể tạo tín hiệu mua và bán khi nó vượt lên trên hoặc xuống dưới các mức nhất định.

Quản lý rủi ro

Indicator cũng có thể được sử dụng để quản lý rủi ro bằng cách đặt các lệnh cắt lỗ và các chiến lược quản lý rủi ro khác. Các nhà giao dịch có thể sử dụng chỉ báo MACD để xác định các thay đổi của xu hướng và điều chỉnh các chiến lược quản lý rủi ro của họ cho phù hợp.

Lưu ý khi giao dịch với Indicator là gì?

Chỉ báo kỹ thuật sẽ giúp nhà đầu tư nâng cao xác suất thành công khi vào lệnh. Nhưng công cụ này cũng không phải là “chén thánh”. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng chỉ báo kỹ thuật để việc giao dịch đạt hiệu quả cao. 

• Khi sử dụng bất kỳ công cụ nào, việc quan trọng nhất là xác định xu hướng. Nếu trader không thể xác định xu hướng mà chỉ dựa vào các tín hiệu Buy/Sell từ các chỉ báo kỹ thuật, thì rủi ro thua lỗ rất cao.  
• Trong kho tàng chỉ báo có tới hàng trăm loại, trader cần hiểu rõ bản chất của từng chỉ báo trước khi chọn lựa để sử dụng. Để hiểu rõ bản chất của mỗi loại chỉ báo, trader cần nhìn kỹ vào công thức cấu tạo nên chỉ báo kỹ thuật.
• Xung đột tín hiệu giữa các chỉ báo cũng là một vấn đề trader cần hiểu rõ. Mỗi chỉ báo kỹ thuật được cấu tạo từ các công thức khác nhau. Vì vậy, tùy thuộc vào khung thời gian và phương pháp giao dịch mà trader có thể chọn một nhóm những chỉ báo kỹ thuật phù hợp.

Tóm lại, các chỉ báo là một công cụ có giá trị để các nhà giao dịch đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt hơn. Bằng cách hiểu các loại chỉ báo khác nhau và cách sử dụng chúng trong phân tích kỹ thuật, nhà giao dịch có thể xác định các mẫu, xu hướng và tín hiệu có thể giúp họ tạo ra các ý tưởng giao dịch. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là không nên sử dụng các chỉ báo một cách riêng lẻ mà nên sử dụng kết hợp với các phương pháp phân tích khác để cung cấp cái nhìn đầy đủ hơn về thị trường.

Ngoài ra, điều quan trọng là phải kiểm tra kỹ lưỡng bất kỳ chỉ số nào trước khi sử dụng chúng trong giao dịch trực tiếp và xem xét các yếu tố khác như tin tức thị trường, dữ liệu kinh tế và nguyên tắc cơ bản của công ty khi đưa ra quyết định giao dịch. Với cách tiếp cận và tư duy đúng đắn, các chỉ báo có thể là một tài sản mạnh mẽ trong bộ công cụ của nhà giao dịch.

Xem thêm:

• Ngoại hối là gì? Những kiến thức cần biết đầu tư ngoại hối
• Indicator là gì? Cách sử dụng hiệu quả trong giao dịch
• Spread là gì? Cách tính Spread trong Forex chính xác nhất
• Swap là gì? Những điều cần biết về Swap trong Forex

Hy vọng với những chia sẻ thiết thực trên đây, bạn đọc đã hiểu thêm về Indicator. Chúc các bạn luôn thành công trong công việc đầu tư của mình nhé!