Mô hình giá Harmonic là gì? Cách giao dịch hiệu quả nhất

Mô hình giá Harmonic là mô hình phức tạp chỉ dành cho các chuyên gia phân tích chuyên nghiệp, có nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong thị trường giao dịch chứng khoán hay lĩnh vực Forex. Nếu bạn là dân nghiệp dư, đang trong quá trình tìm hiểu mô hình Harmonic có thể tham khảo bài viết này để có cái nhìn đa chiều nhất!

1. Mô hình Harmonic là gì?

Mô hình Harmonic là một mô hình giá do H.M.Gartley phát minh vào năm 1932. Mô hình bắt đầu được sử dụng rộng rãi trong việc phân tích thị trường giá vào năm 1935, được xuất bản thành sách Profits in The Stock Markets. Ông đề cập mô hình giá Harmonic có 5 điểm cơ bản. 

Sau đó, mô hình này đã được bổ sung hoàn thiện hơn với tỷ lệ Fibonacci, và những nguyên tắc giao dịch vàng theo mô hình được xuất bản bổ sung trong cuốn “Fibonacci Ratios With Pattern Recognition”. 

Tiếp tục bổ sung và nghiên cứu về loại mô hình này có Scott Carney và Bryce Gilmore có thành công to lớn trong việc xác định các biến thể của mô hình Harmonic có kết hợp với tỷ lệ Fibonacci để đưa ra các phân tích chuẩn nhất. Ví dụ về các biến thể: Crab(cua). bat(dơi), butterfly(bướm), shark(cá mập)… 

Đồng thời họ cũng bổ sung thêm một số quy tắc giao dịch có tình hợp lệ và thực hiện chức năng quản lý rủi ro vào loại  mô hình này. Bạn có thể tham khảo lý thuyết của mô hình trong cuốn sách “Harmonic Trading”.

Tóm lại, mô hình này thể hiện sự chuyển động giá trên thị trường theo thời gian tuân theo quan hệ tỉ lệ Fibonacci và đối xứng với nó. Dự vào việc phân tích mô hình này, người chơi có thể xác định điểm vào của chiều giao dịch thu lợi nhuận tốt nhất, mức thoái lui và phần mở rộng cùng các điểm xoay cao thấp khác nhau.

Bên cạnh đó, mô hình Harmonic còn được kết hợp với hai công cụ Fibonacci Extension và Fibonacci Retracement để có thể cung cấp điểm vào lệnh hoàn hảo nhất, chốt lời và cắt lỗ uy tín. 

Không chỉ vận dụng mô hình này vào thị trường chứng khoán mà còn có công dụng trong việc phân tích thị trường Forex và tiền mã hóa điện tử.

2. Các mô hình giá Harmonic phổ biến

Mô hình Harmonic không thể lúc nào cũng tuân theo một lý thuyết, vì thị trường luôn biến động và chuyển động thất thường. Do đó mô hình này cũng có những biến thể khác nhau để các nhà giao dịch tham khảo và đưa ra những phân tích, quyết định đúng đắn nhất. Cụ thể như sau:

2.1. Mô hình AB=CD

Mô hình Harmonic ABCD là loại đơn giản nhất trong tất cả các loại biến thể. Do đó, việc nhận diện và phân tích mô hình này cũng có thể coi là đơn giản nhất. Loại mô hình Harmonic AB=CD là dấu hiệu của xu hướng đảo chiều. Mô hình này cũng được chia thành hai loại: Bullish (tăng) và Bearish (giảm).

Trong đó Bullish AB=CD sẽ có biểu hiện như sau:

• Giá trên thị trường giảm từ đỉnh A xuống dưới B
• Sau đó lại dịch chuyển theo hướng tăng từ B đến C ở mức thoái lui từ 61,8% đến 78,6% của đoạn xu hướng AB theo chiều dịch chuyển giảm
• Và cuối cùng, giá ở điểm C lại giảm xuống điểm D ứng với mức mở rộng 127,2% đến 161,8% của đoạn AB.  Đương nhiên, độ dài và thời gian hình thành của CD phải bằng với AB.
• Khi đã hình thành mô hình Harmonic tại đỉnh D, giá của thị trường sẽ phát triển theo hướng tăng lên. Do đó, nhà giao dịch chứng khoán có thể nhập vào lệnh Buy(mua).

Mô hình Bearish AB=CD thì có biểu hiện ngược lại với Bullish ABCD, cụ thể như sau:

• Giá tăng từ đỉnh A lên đỉnh B
• Ở đỉnh B giá lại có xu hướng giảm ở mức thoái lui 61,8% đến 78,6% xuống dưới C ứng với khoảng cách từ A đến B
• Từ C tăng lên D tồn tại ở khoảng mở rộng 127,2% đến 161,8%. Và độ dài cũng như thời gian hình thành CD phải ứng với AB.
• Sau cùng tại đỉnh D giá sẽ phát triển theo chiều đi xuống. Nhà giao dịch chứng khoán, đầu tư Forex có thể vào lệnh Sell (Bán) để tìm kiếm thêm lợi nhuận.

2.2. Mô hình Gartley

Mô hình Gartley chính là mẫu hình giá nguyên thủy được tạo ra, trước khi xác định được những biến thể liên quan. Harmonic được cấu tạo bởi 5 điểm: X, A, B, C, D và hiện nay được kết hợp bổ sung với tỷ lệ Fibonacci để cho ra những phân tích đúng đắn nhất. Loại mô hình này cũng có hai xu hướng tăng và giảm tương ứng.

Bullish Gartley (xu hướng tăng giá) sẽ có biểu hiện như sau:

• Giá di chuyển tăng từ điểm X lên đến điểm A
• Sau đó lại xuất hiện sự điều chỉnh giảm về B tại mức thoái lui 0.618 của đoạn xu hướng tăng XA. Điểm B được xác định là Fibonacci Retracement (FR) ở mức 0.618 của đoạn XA.
• Giá tiếp tục biến động di chuyển tăng dần lên đến đỉnh C tại mức thoái lui từ 0.382 đến 0.886 của đoạn AB có chiều hướng giảm. Hay đỉnh C ở mức FR 0.382 đến 0.886 theo đoạn AB.
• Cuối cùng, giá thị trường tiếp tục điều chỉnh giảm về đỉnh D ứng với mức mở rộng từ 1.27 đến 1.618 của đoạn AB(xu hướng giảm). Hay đỉnh D chính là Fibonacci Extension (FE) 1.27 đến 1.618 của AB. Và đồng thời, D cũng sẽ là FR 0.786 của đoạn XA.
• Sau khi điểm D đã hình thành, thị trường sẽ có xu hướng đi lên. Và đây là thời điểm thích hợp nhất để người giao dịch vào lệnh Buy.

Ngược lại, với mô hình Bullish Gartley chính là Bearish Gartley (như hình minh họa ở trên), sau khi D được hình thành, thị trường sẽ có xu hướng giảm mạnh. Đây chính là thời điểm thích hợp nhất, để bạn nhập lệnh Sell.

Yếu tố quan trọng nhất trong mô hình Gartley chính là đoạn xu hướng lúc đầu tiên - XA, chiều hướng của XA cũng chính là một xu hướng chung của thị trường giao dịch và xu hướng này đang nằm ở giai đoạn mới bắt đầu phát triển.

2.3. Mô hình con bướm

Với mô hình con bướm hình dạng cũng có phần phức tạp và khá tương đồng với bản gốc Harmonic Gartley nhưng điểm D sẽ thấp hơn điểm X khi theo xu hướng tăng và cao hơn X khi ở mô hình giá giảm.

Bullish Butterfly(mô hình bướm theo xu hướng tăng) có biểu hiện cụ thể như sau:

• Tăng giá từ X đến A như hình vẽ trên
• Có sự điều chỉnh giá giảm một khoảng bằng mức thoái lui 78,6% về B theo đoạn XA, hay B được gọi là FR 0,786 của đoạn XA
• Giá trên thị trường lại quay về hướng tăng đến đỉnh C ứng với mức thoái lui từ 38,2% đến 88,6% của đoạn xu hướng AB giảm, hay còn gọi C là FR 0,382 đến 0,886 của đoạn AB
• Thị trường điều chỉnh giá giảm về đỉnh D tại 161,8% đến 261,8% của đoạn AB, hay còn gọi D là FE 1,618 đến 2,618 của AB. Và đồng thời D cũng là FR 1,27 đến 1,618 của đoạn XA.
• Cuối cùng, sau khi đỉnh D đã hoàn thiện, thị trường giá sẽ đi ngược trở lại với xu hướng tăng và đây là thời điểm mà bạn nên vào một lệnh mua (buy).

Ngược lại, mô hình bướm theo xu hướng giảm thì sau khi kết thúc mô hình, giá sẽ phát triển theo chiều hướng giả, do đó nhà đầu tư nên vào lệnh Sell.

2.4. Mô hình con cua

Mô hình Harmonic biến thể hình con cua được phát hiện bởi Scott Carney. Nhìn tổng thể thì mô hình này cũng gần giống với biến thể con bướm nhưng ở đoạn AB có sự thay đổi về khoảng cách - cụ thể là ngắn hơn, còn đoạn CD lại điều chỉnh có phần xa hơn một chút.

Với mô hình Bearish Crab (cua theo xu hướng tăng) sẽ có biểu hiện như sau:

• Biến thể mô hình con cua bắt đầu từ điểm X và tăng dần lên đỉnh A.
• Từ điểm A giá dao động giảm về B với mức thoái lui từ 0,382 đến 0,618 của đoạn XA
• Giá ở đỉnh B lại đảo ngược tăng lên đến đỉnh C với mức thoái lui từ  0,382 đến 0,886 của đoạn AB.
• Sau đó giá quay đầu giảm từ C về lại D ứng với mức mở rộng 2,24 đến 3,618 của đoạn AB. Và đồng thời D cũng nằm ở mức thoái lui 1,618 của đoạn XA.
• Và khi D hoàn thành giá của thị trường sẽ dịch chuyển theo xu hướng tăng và nhà đầu tư có thể xem xét vào lệnh Buy.

Mô hình Bearish Crab hay còn gọi là cua theo xu hướng giảm sẽ biểu hiện như sau:

• Giá đi theo xu hướng giảm từ X xuống A
• Từ đỉnh A tăng về B ứng với mức thoái lui từ 0,382 đến 0,618 của XA
• Ở điểm B giá quay đầu tiếp tục giảm về đỉnh C với mức thoái lui từ 0,382 đến 0,886 của đoạn AB
• Sau cùng từ C giá lại quay đầu tăng mạnh về D vượt qua X ở mức mở rộng từ 2,24 đến 3,618 của đoạn AB. Và đồng thời D cũng sẽ dừng ở mức thoái lui 1,618 của đoạn XA.
• Khi điểm D hoàn thiện, giá thị trường sẽ phát triển theo xu hướng giảm, nhà đầu tư có thể xem xét để vào lệnh Sell.

Lưu ý: Ngoài hai mô hình cua tăng giảm cơ bản, mô hình này còn có một biến thể khác gọi là con cua sâu. Cụ thể tại điểm A hồi về đỉnh B sẽ nằm ở mức thoái lui 88,6% của đoạn XA thay vì tỷ lệ như mô hình cua thông thường.

2.5. Mô hình con dơi

Mô hình con dơi là biến thể Harmonic khá giống với mô hình Gartley nhưng khách ở tỷ lệ Fibonacci. Cụ thể AB sẽ ít hơn nhưng CD lại xa hơn so với Gartley.

Với mô hình Bullish Bat sẽ có biểu hiện cụ thể như sau:

• Bắt đầu bắt đoạn xu hướng tăng từ đỉnh X đến đỉnh A
• Sau đó sẽ có một sự điều chỉnh giảm về lại B ứng với mức thoái lui từ 38,2% đến 50% của đoạn XA theo xu hướng tăng, hay B còn gọi là FR 0.382 đến 0.5 của đoạn XA.
• Tiếp tục mô hình này, giá tăng lên lại đỉnh C ở mức thoái lui từ 38,2% đến 88,6% của đoạn xu hướng giảm AB, hay C gọi là FR 0.382 đến 0.886 của đoạn AB.
• Kết thúc mô hình con dơi, giá tiếp tục được điều chỉnh giảm về đỉnh D tại mức mở rộng từ 1.618 đến 2.618 của đoạn AB, hay D còn gọi là FE 1.618 đến 2.618 của AB. Và đồng thời, D cũng là FR 0.886 của đoạn XA.
• Sau khi điểm D đã được hình thành, thị trường giao dịch có xu hướng đi lên, tiếp diễn xu hướng của đoạn tăng giá đoạn XA ban đầu, các nhà đầu tư gặp mô hình này thì nên vào lệnh Buy.

Trường hợp ngược lại, gặp Bearish Bat Pattern như hình trên thì nhập lệnh Sell.

2.6. Mô hình 3 sóng ngang

Mô hình 3 sóng ngang có nét tương đồng với biến thể Harmonic abcd và cũng là tiền thân của mô hình sóng Elliott. Mẫu mô hình sóng này có 3 sóng và 2 đoạn hồi lại như hình vẽ minh họa dưới đây:

Biến thể Harmonic - 3 sóng ngang tăng có biểu hiện như sau:

• Mở đầu bằng sóng 1 giảm
• Sóng A là sự điều chỉnh tăng từ sóng 1 và dừng ở mức thoái lui 0,618 của sóng 1
• Sóng số 2 là sóng giảm và dừng ở mức mở rộng 1,272 của sóng số 1
• Sóng B là sóng tăng điều chỉnh ở mức thoái lui 0,618 so với đường sóng số 2
• Sóng 3 chính là sóng giảm ở mức 1,272 so với sóng số 2
• Thời gian để hình thành các loạt sóng 2 và 3 là bằng nhau, tương tự A và B cũng sẽ bằng nhau.
• Sau khi sóng số 3 hoàn thành, thị trường giao dịch sẽ có sự đảo chiều theo hướng tăng. Bạn có thể vào lệnh Buy để tìm kiếm lợi nhuận cho chính mình.

Với mô hình sóng 3 giảm sẽ có biểu hiện ngược lại với xu hướng tăng. Và sau khi đợt sóng thứ 3 ở mô hình giảm hoàn thành. Bạn có thể vào ngay lệnh Sell(tham khảo chi tiết ở hình trên).

2.7. Mô hình cá mập

Mô hình cá mập được phát hiện bởi ông Scott Carney và có khá nhiều nét tương đồng với mô hình con cua. Đây là mô hình có năm chân, với các điểm được đánh dấu lần lượt là O, X, A, B và X. Đồng thời, mô hình này cũng có 2 trường hợp đảo chiều tăng giảm khác nhau.  

Mô hình Bullish Shark hay còn gọi là cá mập theo xu hướng tăng sẽ có biểu hiện như sau:

• Ban đầu, giá sẽ phát triển theo xu hướng tăng từ O đến X
• Tiếp đó, giá lại giảm và có sự điều chỉnh nhẹ từ X về A 
• Từ đỉnh A giá lại tiến hành tăng, điều chỉnh lên đến đỉnh B tại mức Fibonacci thoái lui từ 1,13 đến 1,618 của đoạn XA.
• Sau đó từ đỉnh B giá sẽ bắt đầu giảm một đoạn dài về đỉnh C với mức Fibonacci mở rộng từ 1,618 đến 2,24. Hay đỉnh C cũng là mức thoái lui từ 0,886 đến 1,13 của đoạn OX.
• Cuối cùng khi đã hoàn thành tại đỉnh C giá sẽ tăng mạnh, do đó các nhà đầu tư có thể xem xét vào lệnh Buy ngay tại C.

Mô hình Bearish Shark - cá mập giảm có biểu hiện như sau:

• Giá ban đầu giảm từ đỉnh O về đến đỉnh X
• Nhưng sau đó, giá lại bắt đầu tăng điều chỉnh từ X về đến A 
• Từ đỉnh A giá lại được giảm điều chỉnh về lại B ứng với mức Fibonacci thoái lui từ 113% đến 161.8% của đoạn XA.
• Từ đỉnh B giá sẽ bắt đầu tăng lại một đoạn dài về đến đỉnh C ứng với mức Fibonacci mở rộng từ 161.8% đến 224%. Hay còn gọi đỉnh C nằm ở mức thoái lui từ 88.6% đến 113% của đoạn OX.
• Cuối cùng, sau khi hoàn thành tại đỉnh C giá sẽ giảm nên bạn có thể đón đầu với lệnh Sell.

3. Ưu – Nhược điểm của mô hình Harmonic

Mô hình Harmonic có những ưu và nhược điểm cụ thể như sau:

3.1. Ưu điểm mô hình giá Harmonic

• Được chuẩn hóa bằng tỷ lệ Fibonacci, do đó loại bỏ được yếu tố cảm tính. Khác với việc bạn đánh giá thị trường chỉ thông qua việc quan sát và nhận định bằng cảm quan như các mô hình phân tích giá khác. 
• Tỷ lệ thành công hay nói chính xác là xác suất thu lợi nhuận sẽ cao hơn.
• Hoạt động được trên nhiều khung thời gian khác nhau và phù hợp với hầu hết các loại sản phẩm tài chính trên thị trường giao dịch.
• Hành động giá của mô hình Harmonic tạo ra những đợt sóng cơ bản, bao gồm sóng chính và xen kẽ các đợt điều chỉnh riêng lẻ.
• Có thể kết hợp mô hình này với các chỉ báo kỹ thuật để thêm độ chính xác hơn.

3.2. Nhược điểm mô hình Harmonic

• Mô hình Harmonic có rất nhiều biến thể khác nhau, và mỗi loại sẽ đều có tỷ lệ Fibonacci khác nhau khiến việc thông hiểu biểu đồ gặp khá nhiều khó khăn. Không thể nhớ chính xác theo từng loại biến thể.
• Không phù hợp với nhà giao dịch mới tham gia vào thị trường.
• Dễ nhầm lẫn với các loại mô hình khác.
• Phụ thuộc vào khả năng nhìn nhận mô hình, cảm quan của mỗi nhà đầu tư.

4. Cách giao dịch với mô hình Harmonic

Cách giao dịch với mô hình giá Harmonic được xác định theo các bước sau:

Bước 1: Nhận dạng mô hình, biến thể Harmonic

Muốn đưa ra nhận định chính xác, nhà đầu tư phải có khả năng quan sát, nhìn nhận biểu đồ, Tuy nhiên, rất khó để phân biệt rõ vì mẫu hình chưa có tỷ lệ Fibonacci chính xác. Cách tốt nhất là đánh dấu các điểm đỉnh và đáy lại trên biểu đồ và nối chúng lại để dễ hình dung hơn.

Bước 2: Vẽ Harmonic

Để xác định mô hình biến thể Harmonic, bạn nên sử dụng công cụ của tradingview vì nó đã tích hợp sẵn các mẫu Harmonic, bạn dễ dàng kích hoạt sử dụng. 

Để vẽ mô hình, bạn chỉ cần nhấn vào mục mẫu ở phân thanh công cụ vẽ bên trái biểu đồ trên web tradingview. Sau đó nhấp chọn mẫu tương ứng. Bạn xác định các đỉnh điểm của mô hình theo đúng mẫu để vẽ chính xác.

Vì là công cụ hỗ trợ có sẵn nên tradingview đã tích hợp tỷ lệ Fibonacci để hiển thị. Và dựa vào tỷ lệ này bạn dễ dàng xác định đúng loại biến thể và chiều xu hướng.

Bước 3: Nhập lệnh

Bạn sẽ thực hiện đặt lệnh mua hoặc bán, điểm chốt lời và cắt lỗ theo từng dạng mẫu mô hình Harmonic đã phân tích.

Trên đây là toàn bộ thông tin bạn cần biết liên quan đến mô hình giá Harmonic. Hi vọng những chia sẻ này giúp ích cho bạn trong việc đánh giá xu hướng thị trường giao dịch.