Chỉ báo VSA là gì? Đặc điểm và cách sử dụng chỉ báo hiệu quả

Chỉ báo VSA cung cấp cho nhà đầu tư nhiều thông tin về phiên giao dịch, xu hướng thị trường, sự biến động bất thường về giá, đem đến cho các traders tín hiệu để đưa ra được quyết định đúng đắn.

Tuy nhiên, VSA thực sự là gì? Ý nghĩa ra sao? Và sử dụng như thế nào? Chắc hẳn rất nhiều trader mới chưa nắm rõ. Vậy nên bài viết dưới đây mình sẽ chia sẻ chi tiết về chỉ báo này để mọi người hiểu đặc điểm và biết cách sử dụng chỉ báo hiệu quả nhé!

VSA (Volume Spread Analysis) là gì?

Chỉ báo VSA là cụm được viết tắt từ ba từ Volume Spread Analysis, chỉ báo này cho các traders biết khối lượng giao dịch để có thể đưa ra dự đoán về giá của một loại đồng tiền mã hóa nào đó bất kỳ.

VSA thường sẽ hiển thị dưới dạng nến trên đồ thị, khi đó ta sẽ biết được khối lượng cung, cầu cụ thể nhất. Dựa vào điểm này sẽ dự đoán được sự thay đổi của xu hướng trong tương lai của một tài sản bất kỳ.

VSA sẽ phân tích ba yếu tố cụ thể bao gồm:

• Volume: Khối lượng giao dịch
• Spread hay Range: Khoảng cách giữa mức giá thấp nhất và mức giá cao nhất, cho thấy độ cao của thân nến giá. Hay thường gọi là Phạm vi giá.
• Closing Price: Giá đóng cửa. Ở đây sẽ là giá đóng cửa gần với mức giá cao nhất hay thấp nhất của nến giá.

Lịch sử ra đời của chỉ báo VSA

Tom Williams là cha đẻ VSA của phương pháp VSA hay nói đúng hơn là ông phát hiện ra khi ông đang là một nhà gia dịch chứng khoán. 

Theo như chia sẻ của ông:

"Thị trường không di chuyển ngẫu nhiên như nhiều nhà giao dịch nghĩ. Họ không thực sự hiểu bản chất của sự chuyển động trên thị trường. Vì vậy họ thường giao dịch sai lầm, dựa trên việc hiểu về mối quan hệ cung cầu từ biểu đồ giá, bạn sẽ có lợi thế hơn một đám đông không am hiểu về thị trường." 

Ông nhận thấy được diễn biến trên thị trường đều xuất hiện trên biểu đồ. Sau đó, ông dựa vào phương pháp tính toán Wyckoff và thành công tìm ra được mối tương quan giữa khối lượng giao dịch và giá đóng cửa.

Các thành phần của chỉ báo VSA

• Volume: Khối lượng giao dịch

Đa số các nhà đầu tư mới, kinh nghiệm chưa nhiều đều gặp vấn đề trong việc xác định khối lượng của bán. Thông thường, mọi người sẽ sử dụng một vài loại chỉ báo có kèm sẵn khối lượng đi kèm với sự biến hóa giá tuy nhiên cách thức này thực sự còn chứa rất nhiều nhược điểm nhất định.

Nếu muốn sử dụng VSA, các traders cần biết đến hai mức khối lượng tồn tại sau:

Khối lượng cao hơn trung bình: Mức khối lượng lớn hơn so với ngưỡng trung bình tuy nhiên nó vẫn sẽ phải nhỏ hơn đỉnh phía trước nó. Ở trong phương pháp VSA, ngưỡng khối lượng trung bình sẽ được chọn làm đường MA của khối lượng.

Khối lượng siêu cao: Khối lượng này chính là điểm lớn nhất trong suốt mốc thời gian đang xét, nó lớn hơn cả đỉnh trước nó trong VSA.

• Spread: Sự chênh lệch giá

Đây chính là mức giá chuyển động của phiên giao dịch, thông qua giá mở cửa và giá đóng cửa hay là độ cao của thân nến để tính toán.

Một lưu ý nhỏ: Spread trong phương pháp này không giống với mức chênh lệch giá giữa bid và ask như thường gặp.

• Closing Price: Giá đóng cửa

Ông Tom Williams cho rằng giá đóng cửa là một trong những thông tin cực hữu dụng và quan trọng của phương pháp giao dịch VSA. Đây là những thông tin liên quan trực hệ đến các phiên giao dịch và xu hướng tương lai của thị trường.

Giá đóng cửa có khả năng nằm ở mọi điểm so với thân nến và đây là dấu hiệu mà nhà đầu tư cần lưu ý khi dùng VSA, rất có thể xuất hiện vào những thời điểm không ngờ tới.

Cách giao dịch với chỉ báo VSA

Chỉ báo giao dịch VSA có khá nhiều vấn đề xung quanh và nhiều góc nhìn, cách giao dịch khác nhau. Bài viết này sẽ chia sẻ 2 cách để giao dịch với VSA bao gồm dấu hiệu giảm giá (SOW) và dấu hiệu tăng giá (SOS).

Sign Of Weakness - Dấu hiệu Giảm giá

Dấu hiệu giảm giá xảy ra trên thị trường khi lượng cầu đã chạm đáy; bởi lượng người mua đã giảm đi rất nhiều so với trước đó. Lúc này giá cổ phiếu đã tăng rất cao sau nhiều phiên liên tục, người mua đã nhận thấy khiến lực cầu yếu dần, dẫn đến giảm giá cổ phiếu.

Các mẫu hình chênh lệch giá – khối lượng của SOW (dấu hiệu giảm giá)

UpThrust - Lực đẩy lên

Loại hình có một cây nến pin bar đổi chiều sang giảm và thân cây nến rất ngắn cũng như mang khối lượng cực kì lớn hay khối lượng cao trung bình.

Trong chỉ báo VSA, loại chỉ báo này nói rằng nếu như mọi chuyện diễn ra bình thường khi thân nến nhỏ thì khối lượng phải bé theo. Kể từ sự không bình thường của giá chênh lệch và khối lượng của loại hình này thể hiện nguồn cung đang cao mạnh hơn cầu, báo trước tín hiệu giảm giá ở thời gian tới.

Buying Climax - Cao trào Mua

Khi sử dụng chỉ báo VSA loại hình cao trào mua sẽ có một cây nến tăng chứa các đặc tính sau:

• Mức chênh lệch của spread cao hoặc nến có thân dài
• Giá cao nhất ở trước nó bị giá đóng cửa vượt qua
• Râu nến phía trên dài chứng tỏ thị trường không cho giá tăng cao
• Có khối lượng rất lớn hay cao hơn mức trung bình
• Mặc dù vậy loại hình này thường xuyên diễn ra ngau khi xu thế ở trước đó phải cụ thể, trong tình huống này là một xu thế tăng đã được tạo ra trong một thời gian dài trước khi cao trào mua hiện ra.
• Bên cạnh đó, xu thế tăng này có tốc độ tăng dần về cuối mang khối lượng lớn khủng khiếp trong VSA

No Demand Bar - Nến không có nhu cầu mua

Mẫu hình này bao gồm một thanh nến tăng với thân nến ngắn đi kèm với mức khối lượng giao dịch thấp hơn 2 phiên gần nhất. Đây là tín hiệu tiếp tục xu hướng giảm giá của cổ phiếu.

Thân nến ngắn và khối lượng giao dịch nhỏ cho thấy lượng cầu chưa quay trở lại. Nhà đầu tư đang chờ đợi một mức giá xuống thấp hơn để mua nên sẽ chưa tạo ra lực cầu.

Sign Of Strength - Dấu hiệu Tăng giá

Trái ngược với dấu hiệu giảm giá, trong VSA dấu hiệu tăng giá diễn ra khi có sự cạn kiệt của lượng cung sau một đợt giá giảm dài hạn và người mua đang bước vào thị trường làm tăng cao nhu cầu.

Dấu hiệu tăng giá trong VSA: Cầu lớn hơn cung. Giá có 4 chu kì khác nhau như đã nói ở trên và trong VSA thì sos sẽ hiện ra ở giai đoạn giá tăng cao, lúc mà lượng cung nhỏ hơn cầu, nằm phía sau thời kì tích lũy và tái tích lũy.

Down Thrust - Lực đẩy xuống

Khác với UpThrust, loại hình down thrust này sẽ có một cây nến pin bar đổi chiều đi lên và có khối lượng rất lớn hoặc lớn hơn trung bình.

Selling Climax - Cao trào bán

Loại hình cao trào bán trong chỉ báo VSA sẽ có một cây nến giảm, thân nến khá to hoặc mức giá chênh lệch spread cao,giá đóng cửa nhỏ hơn mức đáy ở ngay phía trước nó và có bóng nến dưới dài, điều này thể hiện thị trường không cho giá giảm xuống. Dĩ nhiên là đi kèm với mức khối lượng rất cao hay cao hơn trung bình trong VSA

Trong VSA, loại hình này tương tự với cao trào mua, selling climax cần hiện ra ở phía sau một xu thế giảm cụ thể ngay trước nó và xu thế này nên có tốc độ tăng dần về cuối mang khối lượng lớn

No Supply Bar - Nến không có nguồn cung 

Đây được coi như là loại hình nến không có lượng cung trong VSA sẽ có một cây nến giảm và có đặc điểm là thân nến rất nhỏ hay có mức chênh lệch không cao cùng khối lượng nhỏ hơn ít nhất là ở 2 cây nến gần nhất trước nó.

Loại hình No Supply Bar thường sẽ chỉ hiện ra ở một xu thế tăng lên, đây chính là dấu hiệu cho việc tiếp diễn xu thế tăng, không phải dấu hiệu xu thế đổi chiều.

Nguyên lý hoạt động của phương pháp phân tích VSA

Đối với chỉ báo VSA, khi khối lượng cây nến đồng nhất với chênh lệch giá hay nói cách khác thân nến cao (chênh lệch giá lớn) thì khối lượng cũng lớn ngược lại thân nến thấp (chênh lệch giá nhỏ) thì khối lượng cũng nhỏ, đây thường được gọi là “Sự xác nhận”.

Còn sự bất thường được đề cập và nhắc đến là khi xác nhận giữa khối lượng và chênh lệch giá đã không xảy ra.

Thân nến tuy cao nhưng khối lượng nhỏ và ngược lại thân nến thấp nhưng khối lượng lại lớn. Sự bất thường xảy ra chứng tỏ mối quan hệ cung cầu bị mất cân đối, tạo ra dấu hiệu tăng giá (sos) hoặc dấu hiệu giảm giá (sow). Đây là những dấu hiệu cực kì đáng chú ý trong việc đầu tư.

Phân tích sự bất thường trong các mẫu hình của SOS và SOW

Up Thrust (sow)và Down Thrust (sos):

Hai mẫu chênh lệch giá và khối lượng này sẽ thể hiện rất rõ sự bất thường khi mà thân nến pin bar rất nhỏ nhưng khối lượng lại rất lớn nghĩa là siêu cao hoặc là cao hơn trung bình.

Buying climax (sow)và Selling climax (sos):

Thoáng nhìn qua thì chúng ta sẽ nghĩ rằng mẫu hình này không có sự bất thường vì thân nến dài và khối lượng cao. Tuy nhiên, sự bất thường ở 2 mẫu hình chênh lệch giá, khối lượng này lại đến từ sự từ chối giá của thị trường. Đối với chỉ báo VSA:

• Ở mẫu hình buying climax thông thường cây nến có bóng nến trên dài đáng kể (25-50% thân nến) điều này chứng tỏ phe bán đang cố gắng chặn đà tăng của phe mua, do đó khối lượng theo lí phải giảm. Nhưng trong mẫu hình này, khối lượng lại cao đó chính là sự bất thường.
• Ở mẫu hình selling climax thường thấy cây nến có bóng nến dưói dài đáng kể, điều này chứng tỏ phe mua đang cố gắng tìm mọi cách chặn đà giảm của giá nên khối lượng phải giảm đi. Nhưng trong trường hợp này, khối lượng lại tăng cao,vì thế sự bất thường đã xảy ra theo một hình thức mới.

No demand (sow) và No supply bar (sos) 

Chắc chắn không có sự bất thường giữa chênh lệch giá và khối lượng trong hai mẫu hình nến này vì thân nến đặc biệt ngắn và khối lượng thấp.

Bởi vì nguồn cung (sos) và cầu (sow) đột nhiên yếu đi làm cho mối quan hệ cung cầu bị mất cân bằng, giá sẽ dịch chuyển dựa trên sự mất cân bằng này, tăng lên khi không có nguồn cung hoặc giảm xuống khi không có nhu cầu.

Tại sao chỉ báo VSA có thể hoạt động tốt và tốt hơn các phương pháp phân tích khác? 

Mục tiêu mà phương pháp VSA hướng đến là nghiên cứu mối quan hệ giữa khối lượng và chênh lệch giá để xác định nguyên nhân chuyển động của thị trường giúp các traders có thể đưa ra được những quyết định đúng đắn nhất vì đây liên quan trực tiếp đến vấn đề tài chính của các nhà đầu tư.

Hiểu rõ nguyên nhân này trader có thể dễ dàng nắm bắt xu hướng giá trong tương lai, việc đưa ra các quyết định cũng sẽ đáng tin cậy hơn, tránh đưa ra các quyết định sai lầm gây hậu quả không mong muốn.

Chỉ báo VSA tập trung theo dõi hoạt động của những nhà khai thác chuyên nghiệp hay nói đúng hơn là sự dịch chuyển của dòng tiền thông minh. Những cá nhân tổ chức có khối tài sản khổng lồ có thể di chuyển thị trường đi theo hướng mình muốn.

Chính vì lý do này mà những trader nhỏ lẻ giao dịch theo bầy đàn sẽ dễ dàng bị nhấn chìm bởi dòng tiền này, rất khó để 

Đối với những trader giao dịch theo trường phái phân tích kỹ thuật, đặc biệt ở đây nói tới là price action thì biểu đồ là bạn đồng hành không thể thiếu, trong đó, việc để có thể lựa chọn giao dịch trên khung thời gian nào cũng là vấn đề gây đau đầu và nhầm lẫn với nhiều traders.

Trên thực tế không có khung thời gian giao dịch nào là tốt nhất, bởi vậy việc chọn khung thời gian giao dịch càng trở thành một bài toán khó cho các nhà đầu tư.

Mỗi khung thời gian dù ngắn hạn hay dài hay trung hạn đều có ưu điểm và nhược điểm riêng của nó và phụ thuộc rất nhiều vào từng chiến lược giao dịch của trader định hướng đưa ra.

Phương pháp VSA cho rằng vấn đề cốt yếu khi thực hiện giao dịch bằng mô hình giá, hành động giá, sóng elliott, thuyết gan, … Thông thường sẽ mang tính chủ quan. Do các mô hình giá đã được phổ biến rộng rãi trên thế giới làm cho smart money dễ dàng thao túng hơn.

Như những gì đã tìm hiểu ở trên, chắc chắn mỗi người sẽ tự đưa ra cho mình một nhận định riêng về loại chỉ báo này, nó giúp các nhà đầu tư có được những thông tin gì, có nên sử dụng hay không.

Về tổng thể cho thấy, đây là một chỉ báo tốt cung cấp cho nhà đầu tư nhiều thông tin hữu ích. Tuy nhiên để sử dụng chỉ báo VSA, các trader cần một mức kiến thức nhất định trong giới.