MACD là gì? Cách sử dụng chỉ báo MACD hiệu quả nhất

"MACD là gì" là một cụm từ được nhắc đến nhiều trong giao dịch chứng khoán. Đây là chỉ báo quan trọng để giúp các nhà đầu tư thấy được biến động của thị trường, từ đó đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt và đem lại hiệu quả cao. 

1. Đường MACD là gì? Các thành phần cấu tạo của đường MACD

Đường MACD là gì?

MACD (Moving Average Convergence Divergence) là đường trung bình động hội tụ phân kỳ được tạo ra bởi cố vấn đầu tư chuyên nghiệp Gerald Appel vào năm 1979.

Chỉ báo này có tác dụng giúp cung cấp cho nhà đầu tư biết được những biến động của thị trường từ đó hỗ trợ nhà đầu tư xác định được các tín hiệu mua bán của thị trường.

Các thành phần cấu tạo nên chỉ báo MACD

Chỉ báo MACD được cấu tạo gồm bốn thành phần chính:

• Đường MACD
• Đường tín hiệu
• Biểu đồ
• Đường zero

Mỗi thành phần mang những đặc điểm và có ý nghĩa khác nhau:

• Đường MACD: có vai trò xác định xu hướng giá thị trường, giá trị của đường MACD được tính bằng hiệu của hai đường trung bình hàm mũ EMA (12) và đường EMA (26). 
• Đường tín hiệu Signal: cũng chính là đường EMA (9) của đường MACD. Khi hai đường này phối hợp cùng nhau sẽ có tác dụng dự báo một xu hướng đảo chiều của giá sắp diễn ra khi đó các nhà đầu tư nên tận dụng thời điểm này để thực hiện giao dịch một cách thu được lợi nhuận nhiều nhất.
• Biểu đồ Histogram: là biểu đồ thể hiện sự phân kỳ và hội tụ nhờ xác định mức độ chênh lệch giữa đường MACD và đường tín hiệu. 
• Đường Zero: đóng vai trò là đường tham chiếu giúp nhà đầu tư có thể đánh giá xu hướng thị trường mạnh hay yếu để đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn. 

2. Cách nhận biết đường MACD trên biểu đồ chứng khoán

Cách đơn giản nhất để nhận biết đường chỉ báo MACD là dựa vào màu sắc. Cụ thể cách nhận viết đường MACD có màu xanh, còn đường tín hiệu sẽ có màu đỏ.

Khi đường MACD mang giá trị dương thì khi đó đường EMA ngắn sẽ nằm phía trên đường EMA dài. Đường EMA ngắn càng xa đường EMA dài thì càng chứng minh đường MACD có mức tăng giá trị dương lớn, đây cũng chính là tín hiệu cho thấy dấu hiệu tăng của giá thị trường.

Ngược lại, khi đường MACD có giá trị âm thì đường EMA ngắn sẽ nằm dưới đường EMA dài. Khoảng cách giữa hai đường EMA càng lớn thì mức tăng của giá trị âm cũng càng lớn và cũng là tín hiệu cho thấy xu hướng giá giảm trong thời gian sắp tới.

Tùy vào vị trí và sự chuyển động của các đường EMA mà mối tương quan giữa các chỉ báo này sẽ ở dạng phân kỳ hay hội tụ. Khi hai đường EMA chuyển động ra xa chúng sẽ ở dạng sự phân kỳ còn khi hai đường chuyển động lại gần nhau thì chúng đang ở dạng hội tụ.

3. Hướng dẫn cách tính MACD

Công thức tính MACD:

MACD = EMA(12) - EMA(26)

Trong đó:

• EMA(12) VÀ EMA(26) là các giá trị trung bình động của chu kỳ 12 ngày và 26 ngày.
• Nếu giá trị EMA(12) lớn hơn giá trị EMA(26) thì giá trị MACD dương. 
• Ngược lại, nếu giá trị EMA(12) nhỏ hơn giá trị EMA(26) thì giá trị MACD âm.

4. Ý nghĩa đường MACD trong chứng khoán

MACD là chỉ báo được sử dụng phổ biến trong chứng khoán, tuy nhiên với những nhà đầu tư mới chưa thực sự hiểu rõ về ý nghĩa của chỉ số MACD là gì để sử dụng một cách hiệu quả nhất.

Đóng vai trò trong việc dự báo xu hướng giá

Đường chỉ báo MACD sẽ bao gồm hai đường đó là đường MACD màu xanh và đường tín hiệu màu đỏ. Đường MACD và đường tín hiệu sẽ quyết định hình thái phân kỳ hay hội tụ, từ đó các nhà đầu tư có thể đưa ra các phân tích kỹ thuật để đầu tư hiệu quả.

Trường hợp đường MACD cắt đường tín hiệu từ dưới lên là báo hiệu giá thị trường sẽ tăng vượt mức hiện tại, đây cũng chính là cơ hội tốt để các nhà đầu tư thực hiện mua vào. Ngược lại, nếu đường MACD cắt đường tín hiệu từ trên xuống thì giá thị trường sẽ có xu hướng giảm và khi đó các nhà đầu tư nên bán ra để kiếm được nhiều lợi nhuận nhất.

Nắm bắt diễn biến giá nhờ tính phân kỳ/hội tụ của MACD

Thông thường, đường MACD đi lên sẽ báo hiệu xu hướng tăng của giá và ngược lại. Tuy nhiên, vẫn xuất hiện một số trường hợp ngoại lệ được gọi là tính hội tụ và phân kỳ.

• Phân kỳ là trường hợp khi giá chứng khoán trên thị trường đang tăng nhưng đường MACD lại đi xuống,  cho thấy giá sẽ đảo chiều từ tăng sang giảm lúc này các nhà đầu tư nên cân nhắc bán ra để kiếm lời.
• Hình thái Hội tụ lại được hình thành khi giá đang có xu hướng giảm mà đường MACD lại đi lên và là dấu hiệu cho thấy giá cổ phiếu sẽ có sự đảo chiều từ giảm sang tăng, khi đó các nhà đầu tư nên cân nhắc việc mua vào để tích lũy sinh lời nhiều nhất.

5. Một số hạn chế của chỉ số MACD

Dù đóng vai trò quan trọng và được ứng dụng khá hiệu quả trong việc xác định xu hướng hay cung cấp thông tin về thị trường giúp nhà đầu tư có những phân tích kỹ thuật hợp lý, tuy nhiên, chỉ số MACD vẫn còn tồn tại một số hạn chế như sau:

• Sự phân kỳ/hội tụ có thể báo hiệu được dấu hiệu đổi chiều nhưng cũng có thể đưa ra những báo hiệu giả gây nhầm lẫn cho nhà đầu tư.
• Mỗi nhà đầu tư có thể tự cài đặt các chỉ số liên quan đến chỉ báo MACD theo mục đích khác nhau nên số liệu thu được cũng phụ thuộc vào yếu tố chủ quan của mỗi người làm cho kết quả đường MACD đem lại từ đó cũng sẽ kém thực tế hơn.
• Các chỉ số dự báo MACD dễ xảy ra sự trễ nhịp giao thoa giữa các chỉ số trung bình động, từ đó có thể đưa ra tín hiệu giá chậm hơn so với xu thế trên thị trường hiện tại.
• Hơn nữa, chỉ báo MACD chỉ được sử dụng hiệu quả khi nhà đầu tư có sự nhạy bén với thị trường và nắm được các khung thời gian sử dụng, phân tích phù hợp nhất.

6. Cách sử dụng chỉ báo MACD trong đầu tư chứng khoán

Giao dịch khi hai đường MACD và Signal cắt nhau

Khi đường MACD giao với đường Signal là trường hợp cơ bản nhất mà các nhà đầu tư cần lưu ý để đưa ra những quyết định đem lại hiệu quả nhất. Khi MACD cắt đường Signal từ trên xuống chứng tỏ giá chứng khoán trên thị trường đang có xu hướng giảm lúc này nhà đầu tư nên bán ra để kiếm lời.

Ngược lại, khi đường MACD cắt đường Signal từ dưới lên thì nhà đầu tư nên thực hiện mua vào bởi đó là dấu hiệu giá thị trường sẽ tăng trong tương lai.

Giao dịch khi Histogram chuyển từ dương sang âm và ngược lại

Công thức tính:

Histogram = Đường MACD – Đường Signal

Dựa vào công thức trên có thể thấy, khi đường Histogram chuyển từ đỏ sang xanh là dấu hiệu cho thấy thị trường đang tăng điểm, khi đó các nhà đầu tư nên thực hiện lệnh mua vào để tích lũy. Ngược lại, khi đường Histogram chuyển động từ màu xanh sang màu đỏ thì nhà đầu tư nên đặt lệnh bán ra để kiếm lời tốt nhất.

Giao dịch khi đường MACD chuyển từ âm sang dương và ngược lại

Khi sử dụng đường MACD để phân tích kỹ thuật, bạn cần lưu ý đến sự tương quan của đường chỉ báo MACD với trục Zero.

Khi đường MACD cắt trục Zero từ dưới lên chứng tỏ giá chứng khoán sẽ có xu hướng tăng và nhà đầu tư nên đặt lệnh mua. Ngược lại, khi đường MACD cắt đường Zero từ trên xuống, cho thấy giá trên thị trường đang có xu hướng giảm nên nhà đầu tư nên đặt lệnh bán ra.

Giao dịch khi đường MACD tạo ra phân kỳ/hội tụ

Giao dịch khi phân kỳ/ hội tụ MACD trong xu hướng tăng

Khi thị trường đang có xu hướng tăng, đỉnh giá sau cao hơn đỉnh giá trước nhưng đỉnh MACD sau lại thấp hơn đỉnh MACD trước. Đây là dấu hiệu cho thấy xu hướng giá đang yếu dần và thị trường sắp đến giai đoạn đảo chiều. Nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch theo các bước hướng dẫn dưới đây để đem lại hiệu quả tốt nhất.

• Bước 1: Khi xu hướng phân kỳ/hội tụ vừa xuất hiện là thời điểm thích hợp để các nhà đầu tư thực hiện vào lệnh đặc biệt là từ điểm cắt của đường MACD và đường signal.
• Bước 2: Vẽ đường xu hướng cho chiều hướng tăng giá hiện tại. Nếu xuất hiện hiện tượng phân kỳ hay hội tụ nhưng giá thị trường chưa có dấu hiệu đảo chiều thì khi đó nhà đầu tư chưa nên thực hiện giao dịch.
• Bước 3: Chờ tín hiệu giá thị trường đổi chiều thì nhà đầu tư có thể tiến hành đặt lệnh bán ra, ngoài ra có thể sử dụng thêm ngưỡng hỗ trợ và kháng cự tại vùng đỉnh hoặc vùng đáy khi xuất hiện hình thái phân kỳ/hội tụ để đưa ra quyết định đặt lệnh giao dịch tốt nhất.

Giao dịch phân kỳ/ hội tụ khi MACD trong xu hướng giảm

Thực hiện các bước gần như giống với xu hướng tăng ở trên. Tuy nhiên, khi vào lệnh, nhà đầu tư cần xem xét giá thị trường đang tăng hay đang giảm, đường MACD đang có hình thái hội tụ hay phân kỳ đồng thời xác định chiều chuyển động của các đường Histogram để đưa ra quyết định thực hiện giao dịch.

Kết hợp các chỉ báo MACD cùng mô hình nến đảo chiều

Chiến lược này có thể áp dụng đối với cả giao dịch thuận xu hướng và khi giá đảo chiều. Có thể nói, chiến lược kết hợp này là một chiến lược hiệu quả mà nhà đầu tư nên sử dụng. Tuy nhiên, có một điểm khác trong phần tín hiệu như sau:

Lệnh Buy thuận xu hướng:

• MACD cắt đường signal theo chiều hướng lên, đường histogram dịch chuyển từ màu đỏ sang xanh.
• Vị trí xuất hiện tín hiệu trùng với vùng đáy hỗ trợ quan trọng trước đó.
• Cuối cùng, tại khu vực tín hiệu có xuất hiện các loại nến đảo chiều mạnh như: nên búa, nến búa ngược, nến nhấn chìm tăng, sao mai, …

Lệnh Sell thuận xu hướng:

• Đường MACD cắt đường signal theo chiều hướng xuống.
• Biểu đồ đường Histogram dịch chuyển từ xanh sang đỏ
• Xuất hiện các cặp nến đảo chiều giảm tại vùng đỉnh kháng cự như: hanging man, doji bia mộ, nên nhấn chìm giảm… 

Sử dụng kết hợp MACD cùng các chỉ báo khác

MACD kết hợp với chỉ báo Stochastic

Chỉ báo Stochastic là một chỉ báo động lượng sử dụng phổ biến và đánh giá đây là một công cụ phân tích kỹ thuật hiệu quả. Stochastic có nhiệm vụ là so sánh giá đóng cửa của một cổ phiếu với phạm vi giá của cổ phiếu đó trong khoảng thời gian nhất định. Chỉ báo Stochastic luôn cho thấy sự thay đổi hướng trước giá thị trường:

• Khi giá thị trường tăng, giá đóng cửa có xu hướng tiến gần đến biên trên của một khung giá.
• Khi giá thị trường giảm, giá đóng cửa có xu hướng tiến gần xuống biên dưới của một khung giá.

Việc kết hợp chỉ báo Stochastic và đường MACD giúp nhà đầu tư có những đánh giá chính xác hơn về thị trường, có thể so sánh được mức giá đóng cửa của một cổ phiếu với phạm vi giá của nó trong một khoảng thời gian nhất định còn đường chỉ báo MACD lại được hình thành từ hai đường trung bình động để tạo ra hình thái phân kỳ hay hội tụ.

Từ đó, việc kết hợp hai chỉ báo này giúp các nhà đầu tư có thể xác định trước xu hướng giá thay đổi cũng như thời điểm giá đảo chiều chính xác hơn:

• Khi chỉ báo kết hợp giữa Stochastic và MACD cao trên mức 10 thể hiện tín hiệu quá mua.
• Ngược lại, khi chỉ báo kết hợp giữa Stochastic và MACD xuống đến dưới -10 sẽ cho thấy tín hiệu quá bán.

Kết hợp MACD với chỉ báo RSI

Đường MACD được sử dụng để đo lường mối quan hệ giữa hai đường chỉ báo EMA trong khi RSI đo lường sự thay đổi giá thị trường trong thời gian gần để giúp nhà đầu tư có một cái nhìn đầy đủ và khách quan nhất về thị trường chứng khoán.

Có thể nói, đường MACD và RSI là hai chỉ báo bổ sung cho nhau. Trong khi đường RSI có tác dụng hỗ trợ dự đoán về xu hướng giá để nhận biết điểm quá mua hay quá bán thì đường MACD lại giúp nhà đầu tư nhận biết được xu hướng giá và tìm kiếm điểm vào lệnh một cách chính xác.

Trên đây là những phân tích về chỉ báo MACD và hướng dẫn cách sử dụng MACD trong giao dịch chứng khoán mang lại hiệu quả cao. Hy vọng bài viết đã giúp bạn trả lời câu hỏi MACD là gì nhé!