Đường EMA là gì? Cách sử dụng chỉ báo EMA hiệu quả nhất

Đường EMA là một trong những chỉ báo kỹ thuật hỗ trợ trader phân tích đầu tư chứng khoán, forex hay tiền ảo. Vậy cách sử dụng chỉ báo EMA trong giao dịch như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp cho trader, các nhà đầu tư kiến thức về EMA để có những quyết định trong giao dịch hiệu quả nhất. 

1. Đường EMA là gì?

EMA viết tắt của Exponential Moving Average - đường trung bình động lũy thừa (EMA) là một dạng trung bình động (MA) mà dựa vào công thức tính toán đặt trọng số theo cấp số nhân. 

Trong phân tích kỹ thuật, chỉ báo EMA được xem là một trong những loại đường trung bình động được sử dụng phổ biến nhất, giúp trader theo dõi, xác định sự biến động giá một cách chính xác hơn và giảm thiểu được tình trạng nhiễu giá so với trung bình động thông thường. 

Mục đích của công cụ này là dựa trên sự phân kỳ hoặc giao thoa với mức giá trung bình cũ để từ đó trader có thể tạo tín hiệu Buy/Sell. 

Thông qua chỉ bảo EMA có thể xác định được xu hướng giá trong khoảng thời gian biến động gần nhất. Phụ thuộc vào lựa chọn trọng số của trader mà thời gian dự báo khác nhau, có thể 20 phút, 10 ngày hay thậm chí lâu hơn như 30 tuần, 1 năm…  

Cụ thể: 

• EMA lên dốc: giá đang đi lên, thị trường có xu hướng tăng
• EMA dốc xuống: giá đang đi xuống, thị trường có xu hướng giảm
• EMA nằm ngang: giá cũng đi ngang, thị trường trong trạng thái sideway 

Ngoài ra, EMA còn là công cụ bắt tín hiệu rất nhạy bén, đặc biệt là các tín hiệu bất thường trong thời gian ngắn hạn và thường cho kết quả chính xác hơn so với đường SMA (Simple Moving Average- đường trung bình động đơn giản). EMA làm mượt đường giá hơn so với SMA do đường SMA chỉ áp dụng trọng số bằng nhau cho tất cả các chu kỳ. 

EMA giúp trader có những dự báo, phản ứng nhanh trước những biến động phát sinh bất ngờ, bất thường của thị trường. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư, trader còn có thể xác định xu hướng của thị trường nhờ kỹ thuật EMA trong thời điểm hiện tại. 

2. Đặc điểm của chỉ báo EMA

Những đặc điểm nổi bật của đường EMA trong giao dịch: 

• Khả năng cập nhật thông tin, dữ liệu mới, theo kịp xu hướng về giá, nắm bắt giá của thị trường nhanh hơn so với các công cụ chỉ báo, phân tích khác. 
• Độ dốc của EMA phản ánh dấu hiệu giá đang giảm, thua lỗ hay xu hướng tăng, có dấu hiệu tích cực.
• Sử dụng EMA phân tích trong khoảng thời gian dài hạn sẽ giảm thiểu sai lệch, dữ liệu được hiển thị chi tiết. Tuy nhiên, vì phân tích trong thời gian dài, trader, các nhà đầu tư rất khó để kiểm soát các điểm đảo chiều. 
• Dùng EMA trong khoảng thời gian ngắn hạn, trader, nhà đầu tư có thể nắm bắt xu hướng giá nhưng đi kèm với nó là những sự cố rủi ro bởi các tín hiệu không chính xác. 
• Xác định được trọng số của những dữ liệu gần nhất và thực hiện tính toán, đường đi chuẩn xác xu hướng của mức giá trong tương lai. Bằng cách sử dụng công thức tính giá trung bình liên tục trong một thời gian xác định cụ thể, EMA còn được xem là công cụ làm “mượt” dữ liệu giá. 

3. Công thức tính đường chỉ báo EMA

EMA chú trọng vào giá gần với giá hiện tại bằng cách áp dụng nhiều trọng số hơn vào giá thời điểm hiện tại. Tỷ trọng áp dụng cho giá gần nhất phụ thuộc vào số thời kỳ trong đường trung bình. 

Công thức tính EMA: 

EMAt = (Vt* K) + [EMA(t-1) *(1 – K)]

Trong đó: 

• V(t): giá đóng cửa cổ phiếu hiện tại
• K là hệ số làm mượt, được tính =2/(1+N) với N là số chu kỳ được lựa chọn (10 ngày, 30 tuần, …)
• EMAt: giá trị EMA hôm nay
• EMA(t-1): giá trị EMA phiên trước đó 

Một cách hiểu đơn giản khác về công thức tính EMA: EMA = Giá đóng cửa x hệ số + EMA (ngày trước) x (1 – hệ số)

Giá trị đầu tiên tính toán EMA có thể chọn bằng 2 cách sau:

• Cách 1: Tạo trung bình đơn giản của số cố định đầu tiên (N) rồi dùng để tính EMA
• Cách 2: Xác định giá trị đầu tiên để tính EMA bằng cách sử dụng điểm dữ liệu đầu tiên là mức giá đóng cửa phiên giao dịch. 

Lưu ý: EMA có chu kỳ càng dài càng khó bị phá vỡ, vì vậy để tính toán chính xác cho EMA cần phải có hơn 10 ngày dữ liệu, hay nói cách khác N ≥10 ngày là tốt nhất. 

Trên đây là công thức tính EMA, tuy nhiên, thực tế trader không cần phải tính toán vì trên các phần mềm như MT4, Tradingview có thể hỗ trợ tính toán công cụ này. Việc phân tích các giá trị trong công thức tính chỉ báo EMA giúp trader hiểu rõ bản chất của công cụ phân tích kỹ thuật này. 

4. Ứng dụng của đường EMA trong giao dịch chứng khoán

Khi sử dụng EMA trong phân tích kỹ thuật thị trường, các trader, nhà đầu tư có thể đưa ra các quyết định đặt lệnh buy/sell hiệu quả. 

Xác định xu hướng giá

Như đã nói ở trên, EMA có thể phản ánh xu hướng giá, cụ thể: 

• EMA lên dốc: giá đang đi lên, thị trường có xu hướng tăng
• EMA dốc xuống: giá đang đi xuống, thị trường có xu hướng giảm
• EMA nằm ngang: lúc này thị trường ở trạng thái sideway, giá đi ngang và liên tục cắt ngang qua EMA gây nhiễu thông tin về giá. 

Thông qua sự dịch chuyển của EMA, nhà đầu tư có thể nắm bắt được tình hình xu hướng giá ngay tại thời điểm hiện tại: 

• EMA20 ngắn hạn: giá có xu hướng giảm ngắn hạn trong thời gian tới nếu đường giá cắt xuống EMA20 và ngược lại, nếu đường giá cắt lên EMA20 thì giá đang ở xu hướng tăng trong thời gian ngắn hạn. 
• EMA50 và EMA100 trung hạn: tương tự, nếu đường giá cắt xuống 2 đường này thì thị trường đang có xu hướng giảm trung hạn trong thời gian tiếp. Ngược lại nếu cắt lên nghĩa là giá đang có xu hướng tăng trung hạn.
• EMA20 dài hạn: nếu đường giá cắt xuống EMA200 thì khả năng cao giá có xu hướng giảm và sẽ giảm dài hạn. Ngược lại khả năng giá có xu hướng tăng dài hạn nếu đường giá cắt lên EMA200. 

Đường EMA có công dụng tương tự đường hỗ trợ và kháng cự

EMA có công dụng tương tự đường hỗ trợ và kháng cự vì vậy EMA thường được dùng như các vùng kháng cự, hỗ trợ quan trọng: 

• Nếu EMA nằm dưới đường giá và đang trong xu hướng tăng dài hạn, sau đó đường giá bắt đầu giảm. Tuy nhiên đường giá bật tăng trở lại trước khi chạm vào  EMA: lúc này EMA chính là đường hỗ trợ.
• Nếu EMA đang trong xu hướng giảm dài hạn và vẫn nằm dưới đường giá, sau đó đường giá tăng nhưng chưa kịp chạm vào EMA đã giảm: khi này EMA là đường kháng cự. 

Tuy nhiên, khi thị trường đi ngang, đường giá liên tục cắt EMA ở nhiều điểm nên khó để xác định kháng cự hay hỗ trợ, đây là trường hợp EMA bị nhiễm do thị trường sideway. 

Chỉ báo EMA giúp xác định chính xác điểm đặt lệnh

Chỉ báo EMA có thể hỗ trợ trader xác định chính xác điểm đặt lệnh thích hợp: 

• Trong trường hợp giá nằm trên EMA và xu hướng có đà tăng: trader có thể đặt lệnh mua khi giá đang hướng xuống về gần với EMA.
• Ngược lại, trường hợp giá nằm dưới EMA và thị trường có xu hướng đà giảm: chọn lệnh bán khi giá đang hướng lên gần với EMA. 
• Có thể dựa vào đặc điểm kháng cự và hỗ trợ để lựa chọn điểm đặt lệnh phù hợp. 

5. Nên sử dụng đường chỉ báo EMA nào?

Tùy vào khả năng phân tích, lựa chọn khung thời gian, các nhà đầu tư sẽ có chiến lược khác nhau trong giao dịch. Vì vậy, việc lựa chọn sử dụng EMA phù hợp rất quan trọng. 

Trong biểu đồ giá sẽ có 2 loại EMA: 

• EMA chậm- dài hạn: EMA50, EMA100 và EMA200 
• EMA nhanh- ngắn hạn: EMA9, EMA25

Trong phân tích kỹ thuật, không thể so sánh EMA ngắn hạn tốt hơn EMA dài hạn hoặc ngược lại bởi mỗi đường được xây dựng, tính toán dựa trên dữ liệu khác nhau. Nguyên tắc có thể áp dụng để tìm được EMA phù hợp: 

• EMA có chu kỳ thấp hay EMA nhanh mặc dù bám sát đường giá nhưng rất dễ bị phá vỡ hơn so với EMA có chu kỳ dài hạn. 
• EMA luôn có trễ hơn so với đường giá vì đường giá phải có trước mới tạo được các EMA. 

Thông thường, để phân tích kỹ thuật giao dịch hiệu quả, trader thường kết hợp 1 EMA ngắn và 1 EMA dài để xác định xu hướng dễ dàng hơn. 

6. Hướng dẫn cách sử dụng EMA khi giao dịch

Trong giao dịch, EMA có thể hỗ trợ trader, các nhà đầu tư xác định chiến lược giao dịch khi sử dụng theo các cách sau: 

• Dựa vào EMA để xác định thời điểm mua: Trong xu hướng tăng giá, giá nằm trên EMA, có thể đặt lệnh bán khi giá hướng xuống gần về EMA. Ngược lại, trong xu hướng giảm, giá nằm ở dưới EMA, đặt lệnh bán khi giá hướng lên gần chạm EMA. 
• Dựa vào phương pháp phá vỡ để giao dịch với EMA: khi giá phá vỡ xu hướng giảm thì thực hiện lệnh mua và bán ra khi giá phá vỡ xu hướng tăng. 
• Dựa vào tín hiệu cắt của 2 EMA để giao dịch: Nếu EMA ngắn cắt lên EMA dài đang hướng lên thì xu hướng dự báo tăng, lúc này nhà đầu tư nên mua vào. Nếu EMA ngắn cắt xuống dưới EMA dài đang hướng xuống thị báo hiệu xu hướng giảm mạnh, nhà đầu tư nên bán ra. 

7. Ưu – nhược điểm của EMA trong chứng khoán là gì?

EMA là một công cụ phân tích kỹ thuật có những ưu điểm sau: 

• Có khả năng cập nhật dữ liệu, thông tin mới nhanh chóng, đồng thời có thể lưu trữ dữ liệu cũ chính xác. 
• Thông qua độ dốc của EMA có thể phản ánh trạng thái xu hướng giá trên thị trường
• EMA giúp các nhà đầu tư có phản ứng nhanh vì nó nhạy cảm với các biến động bất ngờ của thị trường
• Hỗ trợ giảm thiểu sai số, kết quả dự báo thị trường chính xác hơn do đặt trọng tâm theo dõi dữ liệu mới nhất.

Bên cạnh đó, EMA cũng có một số nhược điểm sau: 

• EMA dễ bị làm nhiễu bởi nó quá nhạy cảm với thị trường, nếu bắt tín hiệu sai lệch sẽ khiến trader rơi vào bẫy giá. 
• Dễ mất đi cơ hội bắt được tín hiệu đảo chiều nếu chọn trọng số, phân tích ở khoảng thời gian dài. Tuy nhiên, EMA vẫn hạn chế được các tín hiệu bị sai. 

8. Lưu ý gì khi sử dụng EMA khi đầu tư

Để sử dụng chỉ báo EMA hiệu quả, đem lại lợi nhuận tối ưu cho nhà đầu tư, cần lưu ý các điều sau khi sử dụng EMA trong giao dịch: 

• EMA được tính toán, cho ra kết quả dựa trên những dữ liệu lịch sử. Vì vậy, trader và các nhà đầu tư sẽ dễ dàng đánh giá hiệu quả ứng dụng của EMA khi nhận thấy thị trường chuyển động theo nguyên lý điểm hỗ trợ và kháng cự, trường hợp thị trường không tuân theo nguyên lý này sẽ khiến trader gặp khó khăn trong việc đoán hiệu quả sử dụng EMA. 
• EMA có thể đúng tại thời điểm này nhưng cũng có thể bị nhiễu ở những thời điểm khác.
• Việc sử dụng EMA trong phân tích kỹ thuật sẽ đạt hiệu quả cao khi thị trường có xu hướng rõ ràng, nếu thị trường đi ngang (sideway) thì EMA bị kém hiệu quả hơn. 
• Tại thời điểm giá đang tăng mạnh, EMA ngắn hạn được khuyến khích sử dụng để các nhà đầu tư kịp thời vào lệnh. 
• Khi sử dụng 1 biểu đồ giá, không nên dùng quá nhiều EMA vì sẽ khiến chúng ta rối mắt, cản trở trong việc nhận tín hiệu hoặc tín hiệu nhận quá nhiều làm trader không biết nên giao dịch như thế nào
• Nên phân biệt sự khác nhau giữa EMA và SMA để tránh bị nhầm lẫn trong khi sử dụng để phân tích. 

Bài viết đã cung cấp các thông tin hữu ích về một công cụ hỗ trợ các nhà đầu tư phân tích thị trường. Hy vọng qua bài viết các nhà đầu tư có thể ứng dụng đường EMA để xây dựng chiến lược đầu tư hiệu quả cho mình.