Quỹ đóng là gì? Quỹ mở và quỹ đóng đâu là lựa chọn tối ưu?

Quỹ đóng là gì? Quỹ mở và quỹ đóng đâu là lựa chọn tối ưu?

Bởi 08 tháng 10, 2024 - 10:00 (GMT +07)

Quỹ đóng là gì? Đây là một hình thức quỹ đầu tư được hình thành với số lượng vốn cố định từ ban đầu, không cho phép nhà đầu tư rút vốn hay tham gia thêm sau khi quỹ đã huy động xong. Khác với quỹ mở, quỹ đóng mang lại sự ổn định nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro về thanh khoản và tính linh hoạt.

Vậy quỹ đóng hoạt động như thế nào và phù hợp với những ai? Hãy cùng Citinews tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết này nhé!

Quỹ đóng là gì?

Quỹ đóng là một loại hình quỹ đầu tư đại chúng chỉ phát hành chứng chỉ quỹ một lần duy nhất trong giai đoạn huy động vốn ban đầu. Sau khi phát hành, các chứng chỉ quỹ này không được công ty quản lý quỹ mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư, điều này khác biệt so với quỹ mở. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể giao dịch chứng chỉ quỹ đóng trên thị trường thứ cấp, tương tự như cổ phiếu niêm yết trên sàn chứng khoán.

Quỹ đóng có thời gian hoạt động giới hạn, được xác định và thống nhất từ khi thành lập. Việc tăng vốn hoặc thay đổi thời hạn hoạt động của quỹ phải được sự chấp thuận của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và đáp ứng một số điều kiện nhất định. Chứng chỉ quỹ chỉ được phát hành cho các nhà đầu tư hiện hữu và có thể giao dịch, chuyển nhượng quyền mua.

Để tạo thanh khoản cho nhà đầu tư, các chứng chỉ quỹ đóng thường được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán hoặc giao dịch trên thị trường OTC, tương tự như cổ phiếu.

quỹ đóng là gì a
quỹ đóng là gì

Các loại quỹ đóng hiện nay?

Hiện nay, có hai loại quỹ đóng phổ biến là quỹ đóng thành viên và quỹ đóng niêm yết, mỗi loại quỹ có đặc điểm và cách thức hoạt động khác nhau, phù hợp với các đối tượng nhà đầu tư cụ thể.

Phân biệt quỹ đóng thành viên và quỹ đóng niêm yết

 Dưới đây là bảng so sánh giúp bạn nhận diện những điểm khác biệt giữa hai loại quỹ này.

Đặc điểmQuỹ đóng thành viênQuỹ đóng niêm yết
Số lượng thành viênTối đa 30 thành viên, chủ yếu là các pháp nhân.Tối thiểu 100 nhà đầu tư, có thể là cá nhân hoặc pháp nhân.
Hình thức huy động vốnHuy động qua phát hành riêng lẻ, không phát hành công khai.Phát hành ra công chúng rộng rãi và niêm yết trên sàn giao dịch.
Mức độ rủi roRủi ro cao với tiềm năng lợi nhuận lớn; chỉ dành cho nhà đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh.Rủi ro thấp hơn do tuân thủ quy định quản lý nghiêm ngặt; lợi nhuận cũng thấp hơn.
Giám sát và quản lýÍt chịu sự giám sát công khai; chủ yếu tự quản lý.Chịu sự giám sát chặt chẽ từ cơ quan quản lý và phải tuân thủ nhiều quy định.
Danh mục đầu tưThường đầu tư vào các tài sản có rủi ro cao.Danh mục đầu tư đa dạng, bao gồm tiền gửi ngân hàng, trái phiếu, cổ phiếu, công cụ thị trường tiền tệ, quyền phát sinh và bất động sản.
Đối tượng nhà đầu tưChủ yếu là những nhà đầu tư có khả năng tài chính đặc biệt tốt.Hướng tới một lượng lớn nhà đầu tư, bao gồm cả cá nhân và tổ chức.
Tính thanh khoảnTính thanh khoản thấp do không giao dịch trên sàn.Tính thanh khoản cao hơn nhờ được niêm yết và có thể giao dịch trên sàn chứng khoán.

Các đặc điểm nổi bật của quỹ đóng là gì?

Các điểm nổi bật của quỹ đóng có thể được tóm tắt qua bốn đặc điểm chính dưới đây:

  • Tính ổn định:

Quỹ đóng có cơ cấu ổn định do không yêu cầu nhà đầu tư phải liên tục dồn vốn hoặc xoay chuyển dòng vốn nhanh chóng. Điều này giúp quỹ duy trì được sự bền vững và không gặp áp lực về việc rút vốn thường xuyên như ở các quỹ mở.

  • Tính dài hạn:

Nhờ tính ổn định cao, quỹ đóng thích hợp cho các dự án đầu tư dài hạn, đặc biệt là các tài sản hoặc chứng khoán có tính thanh khoản thấp. Nhà đầu tư thường hướng đến những mục tiêu dài hạn, tạo ra lợi nhuận qua thời gian.

  • Tính linh động:

Công ty quản lý quỹ không được phép mua lại chứng chỉ quỹ từ nhà đầu tư, nghĩa là việc mua bán chứng chỉ quỹ chỉ có thể diễn ra trên thị trường thứ cấp. Nhà đầu tư có thể giao dịch chứng chỉ quỹ với giá cao hoặc thấp hơn giá trị tài sản ròng của quỹ, tùy thuộc vào cung cầu tại thời điểm giao dịch.

  • Khả năng sinh lời:

Quỹ đóng thường không có tính thanh khoản cao, dẫn đến việc mất thời gian dài để thu hồi vốn. Tuy nhiên, đối với những người đầu tư dài hạn, quỹ đóng có tiềm năng mang lại nguồn thu nhập lớn do thời gian đầu tư dài hạn và khả năng sinh lời từ các tài sản ít thanh khoản.

Danh mục và hạn mức đầu tư của quỹ đóng

Quỹ đóng là gì? Theo quy định tại Điều 24 Thông tư 98/2020/TT-BTC, danh mục và hạn mức đầu tư của quỹ đóng được xác định như sau:

  • Danh mục đầu tư phải tuân theo mục tiêu và chính sách đầu tư được nêu rõ trong Điều lệ quỹ và Bản cáo bạch.
  • Các loại tài sản mà quỹ có thể đầu tư bao gồm:
    • Tiền gửi tại các ngân hàng thương mại theo pháp luật ngân hàng;
    • Các công cụ thị trường tiền tệ như giấy tờ có giá và công cụ chuyển nhượng hợp pháp;
    • Nợ công của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương;
    • Cổ phiếu niêm yết, cổ phiếu giao dịch đăng ký, trái phiếu niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán, và chứng chỉ quỹ đại chúng;
    • Trái phiếu chưa niêm yết của các tổ chức hoạt động theo pháp luật Việt Nam; cổ phiếu công ty cổ phần và phần vốn góp tại công ty trách nhiệm hữu hạn;
    • Quyền phát sinh từ chứng khoán mà quỹ đang nắm giữ;
    • Bất động sản đủ điều kiện kinh doanh theo quy định pháp luật.
  • Công ty quản lý quỹ chỉ được gửi tiền và đầu tư vào các công cụ thị trường tiền tệ theo quy định tại điểm a và b, khoản 2 Điều 24 Thông tư 98/2020/TT-BTC, và phải được Ban đại diện quỹ phê duyệt.
  • Cơ cấu danh mục đầu tư của quỹ phải tuân thủ quy định tại Điều lệ quỹ và đảm bảo:
    • Không đầu tư vượt quá 10% tổng giá trị chứng khoán đang lưu hành của một tổ chức phát hành, ngoại trừ nợ Chính phủ;
    • Không đầu tư hơn 20% tổng giá trị tài sản của quỹ vào chứng khoán lưu hành và các tài sản quy định tại điểm a và b, khoản 2 Điều 24 Thông tư 98/2020/TT-BTC từ một tổ chức phát hành, ngoại trừ nợ Chính phủ;
    • Không đầu tư vượt quá 10% tổng giá trị tài sản của quỹ vào các tài sản theo quy định tại điểm đ và g, khoản 2 Điều 24 Thông tư 98/2020/TT-BTC;
    • Không vượt quá 30% tổng giá trị tài sản của quỹ đầu tư vào các tài sản theo điểm a, b, d, đ, khoản 2 Điều 24 do các công ty cùng nhóm có quan hệ sở hữu phát hành;
    • Không đầu tư vào chứng chỉ của chính quỹ đó;
    • Chỉ đầu tư vào chứng chỉ quỹ đại chúng và công ty đầu tư chứng khoán đại chúng do công ty quản lý quỹ khác quản lý, đồng thời tuân theo hạn mức sau:
      • Không đầu tư quá 10% tổng số chứng chỉ quỹ hoặc cổ phiếu của một quỹ đại chúng hoặc công ty đầu tư chứng khoán đại chúng đang lưu hành;
      • Không đầu tư quá 20% tổng giá trị tài sản của quỹ vào chứng chỉ quỹ đại chúng hoặc cổ phiếu của công ty đầu tư chứng khoán đại chúng;
      • Tổng mức đầu tư vào các chứng chỉ quỹ và cổ phiếu công ty đầu tư chứng khoán đại chúng không vượt quá 30% tổng giá trị tài sản của quỹ.
  • Quỹ có thể vượt hạn mức đầu tư quy định tại khoản 4 Điều 24 Thông tư 98/2020/TT-BTC nếu do các nguyên nhân sau:
    • Biến động giá trên thị trường;
    • Thực hiện thanh toán theo quy định pháp luật;
    • Chia, tách, hợp nhất, sáp nhập tổ chức phát hành;
    • Quỹ mới được thành lập hoặc tăng vốn trong vòng 06 tháng từ ngày được cấp phép;
    • Quỹ đang trong quá trình giải thể.
  • Trong vòng 03 tháng kể từ khi phát sinh các sai lệch do những nguyên nhân trên, công ty quản lý quỹ phải thông báo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và điều chỉnh lại cơ cấu đầu tư.
  • Nếu sai lệch do công ty quản lý quỹ vi phạm quy định đầu tư, công ty phải điều chỉnh danh mục trong vòng 15 ngày, bồi thường thiệt hại (nếu có) và chịu chi phí liên quan. Lợi nhuận phát sinh phải ghi nhận cho quỹ.
  • Sau khi điều chỉnh, trong vòng 05 ngày làm việc, công ty quản lý quỹ phải công bố thông tin và thông báo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về sai lệch, nguyên nhân, mức độ thiệt hại hoặc lợi nhuận, và biện pháp khắc phục.
  • Quỹ được phép đầu tư gián tiếp ra nước ngoài sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận và phải tuân theo:
    • Được Ngân hàng Nhà nước cấp hạn mức đầu tư gián tiếp;
    • Chỉ đầu tư vào tài sản được quy định trong Điều lệ quỹ và phù hợp với quy định của Ngân hàng Nhà nước;
    • Không đầu tư quá 20% giá trị tài sản ròng ra nước ngoài và không vượt hạn mức đầu tư đã đăng ký.
quỹ đóng là gì (1)
quỹ đóng là gì

Tiêu chí để lựa chọn công ty quản lý quỹ đóng tốt, uy tín

Để chọn một công ty quản lý quỹ đóng uy tín và phù hợp, nhà đầu tư cần xem xét một số tiêu chí quan trọng như sau:

  • Chiến lược đầu tư: Nhà đầu tư cần đánh giá xem quỹ tập trung vào danh mục đầu tư nào và phân bổ tài sản như thế nào. Quan trọng hơn, chiến lược đầu tư của quỹ có phù hợp với mục tiêu tài chính cá nhân của bạn hay không.
  • Đội ngũ chuyên gia: Sự thành công của quỹ phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ chuyên gia quản lý. Nhà đầu tư có thể tìm hiểu thông tin về kinh nghiệm và chuyên môn của các chuyên gia này thông qua các tài liệu chính thức mà quỹ công bố.
  • Lịch sử hoạt động của quỹ: Hiệu quả của quỹ trong quá khứ là yếu tố đáng để xem xét. Nhà đầu tư nên kiểm tra các báo cáo hoạt động theo tháng, quý hoặc năm để đánh giá khả năng quản lý tài sản cũng như cách thức quản trị rủi ro của quỹ. Đồng thời, nên xem xét tỷ lệ thua lỗ và so sánh với mức rủi ro mà bạn có thể chấp nhận.
  • Tính minh bạch: Một quỹ uy tín cần phải đảm bảo tính minh bạch trong các hoạt động của mình, thường xuyên công bố thông tin để nhà đầu tư có thể nắm rõ tình hình.
  • Danh mục phí: Nhà đầu tư cần nắm rõ các khoản phí phải chi trả, bao gồm phí quản lý thường niên và phí định kỳ. Thông tin này thường có sẵn trên website chính thức của công ty quản lý quỹ.

Phân biệt quỹ mở và quỹ đóng, đâu là lựa chọn tối ưu?

Quỹ đóng là gì? Quỹ mở và quỹ đóng đều hướng tới tối ưu hóa lợi nhuận cho nhà đầu tư thông qua việc đầu tư vào danh mục tài sản đa dạng như cổ phiếu và trái phiếu. Chúng đều được quản lý bởi các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp với đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm. 

Ngoài ra, cả hai loại quỹ đều phải tuân thủ các quy định pháp lý từ cơ quan quản lý tài chính, nhằm bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Dù mức độ rủi ro có thể khác nhau, cả quỹ mở và quỹ đóng đều mang lại rủi ro đầu tư nhất định cho nhà đầu tư tùy thuộc vào danh mục đầu tư và tình hình thị trường.

Tuy nhiên, 2 loại quỹ này có những đặc điểm khác biệt riêng. Dưới đây, Citinews làm bảng so sánh giúp bạn có cái nhìn tổng quan và rõ ràng hơn về sự khác biệt giữa quỹ mở và quỹ đóng trên nhiều khía cạnh khác nhau.

Tiêu chíQuỹ mởQuỹ đóng
Thời gian hoạt độngKhông giới hạnCó thời hạn nhất định
Quy mô quỹKhông giới hạn, phụ thuộc vào số lượng mua bánCó giới hạn, huy động vốn một lần duy nhất
Tính thanh khoảnCao, nhà đầu tư có thể bán lại chứng chỉ quỹThấp, chỉ có thể giao dịch trên thị trường chứng khoán
Biến động giáThấp, giá thường gần sát với giá trị tài sản ròngCao, giá có thể chênh lệch nhiều so với giá trị tài sản ròng
Khả năng mua bánDễ dàng, trực tiếp với công ty quản lý quỹChỉ thông qua thị trường thứ cấp

Nên đầu tư vào Quỹ mở hay quỹ đóng?

Nếu bạn là người yêu thích sự linh hoạt và muốn dễ dàng quản lý dòng vốn của mình, quỹ mở sẽ là một lựa chọn lý tưởng. Điểm mạnh của quỹ mở chính là tính thanh khoản cao – bạn có thể nhanh chóng chuyển đổi chứng chỉ quỹ thành tiền mặt khi cần. Đây cũng là lựa chọn phù hợp cho những ai có số vốn nhỏ, muốn đầu tư theo từng đợt nhỏ hàng tháng hay hàng quý. Ngoài ra, nếu bạn cảm thấy quỹ không hoạt động hiệu quả, bạn hoàn toàn có thể ngừng đầu tư bất cứ lúc nào để giảm thiểu rủi ro.

Ngược lại, quỹ đóng lại là sự lựa chọn cho những nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn và sẵn sàng chấp nhận tính linh hoạt thấp hơn. Với quỹ đóng, bạn không cần lo lắng về việc phải bán lại chứng chỉ quỹ, vì quỹ có thể tập trung nguồn vốn để đầu tư vào các tài sản dài hạn mà không bị gián đoạn bởi các giao dịch ngắn hạn. Điều này có thể mang lại sự ổn định cho những ai sẵn sàng cam kết đầu tư lâu dài.

Tùy vào mục tiêu và phong cách đầu tư của bạn, hãy chọn loại quỹ phù hợp nhất!

quỹ đóng là gì (2)
quỹ đóng là gì

Xem thêm:

Kết luận

Quỹ đóng là một hình thức đầu tư đặc thù với ưu điểm về tính ổn định và dài hạn. Nhà đầu tư vào quỹ đóng có cơ hội tiếp cận những khoản đầu tư lớn, đa dạng hóa danh mục và hưởng lợi từ sự quản lý chuyên nghiệp. Tuy nhiên, họ cũng cần lưu ý đến tính thanh khoản hạn chế và rủi ro thị trường. Hiểu rõ về cơ cấu hoạt động và chiến lược của quỹ đóng sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt, phù hợp với mục tiêu tài chính của mình.

Hy vọng những thông tin trên đây từ Citinews thật sự hữu ích với bạn, giúp bạn hiểu rõ quỹ đóng là gì và có những định hướng đầu tư đúng đắn rồi nhé! Chúc bạn thành công!

Bình luận
Popup image default

Thông báo