Mô hình cốc tay cầm là gì? Đặc điểm, cách giao dịch như nào?

Mô hình cốc tay cầm được đánh giá là mô hình giao dịch giúp các nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận cao nhất hiện nay, luôn được các trader ưa thích. Vậy bạn đã biết cách giao dịch với mô hình này hiệu quả chưa? Hãy tham khảo bài viết này ngay nhé!

1. Mô hình cốc tay cầm là gì?

Mô hình cái cốc và tay cầm có tên tiếng Anh là Cup and Handle, đây là mô hình giá được phát hiện bởi William J.O’Neil – huyền thoại giao dịch chứng khoán người Mỹ. Mô hình giao dịch này đã được ông đề cập đến trong cuốn sách “How to make Money in Stocks” vào năm 1988. 

Ban đầu, đây chỉ là mô hình được sử dụng trong thị trường chứng khoán nhưng hiện tại, mô hình Cup and Handle còn được dùng nhiều trong thị trường forex và tiền điện tử.

Đúng như tên gọi, Cup and Handle có hình dạng giống chiếc cốc hình chữ U và tay cầm hơi lệch nhẹ. Mô hình này xuất hiện trên biểu đồ giá và thường được coi là một tín hiệu cho sự tăng giá tiếp theo.

Khi mô hình chiếc cốc tay cầm xuất hiện dự báo giai đoạn củng cố, sau khi bứt phá khỏi mô hình sẽ tiếp tục xu hướng ban đầu mạnh mẽ. Dựa vào tín hiệu từ mô hình, các nhà đầu tư có thể vào lệnh Buy/Sell thuận xu hướng.

2. Các thành phần của mô hình Cup and Handle

Mẫu hình cốc tay cầm có 2 thành phần chính là: phần cốc và phần tay cầm. 2 thành phần này sẽ có thời gian hình thành và xu hướng khác nhau. Cụ thể như sau:

Phần cốc

• Mô hình thuận: Phần thân cốc hình vòng cung hoặc hình chữ U, chữ V. Nếu thân cốc hình chữ V, độ chính xác của tín hiệu sẽ yếu hơn chữ U. Trước khi hình thành phần cốc bên trái phải có một đợt tăng giá ít nhất là 30%, thậm chí 50%, 100% sẽ tốt nhất.
• Mô hình ngược: Miệng cốc sẽ hướng xuống dưới, còn đáy cốc ở trên. Trước khi hình thành thân cốc giá có thể tăng hoặc giảm.
• Hai miệng cốc có thể bằng nhau hoặc không cần thiết, nhưng chắc chắn không được nghiêng quá. Cốc có độ sâu tối thiểu 12% – 33% và tối đa là 50%.
• Thời gian để hình thành thân cốc lý tưởng nhất từ 3 – 6 tháng.

Phần tay cầm

• Phần tay cầm hơi lệch xuống dưới đối với mẫu hình chiếc cốc tay cầm thuận và hơi lệch lên trên đối với cốc tay cầm ngược.
• Phần tay cầm không được lùi quá sâu, hoàn hảo nhất tay cốc bằng ⅓ so với thân cốc.
• Thời gian hình thành phần tay cầm từ 1 – 4 tuần.

3. Đặc điểm của mẫu hình cốc tay cầm

Mẫu hình cốc tay cầm được chia thành 2 loại là: mô hình cốc tay cầm thuận và mô hình cốc tay cầm ngược. Để phân biệt 2 mẫu hình này trader có thể căn cứ vào các đặc điểm như sau:

Mô hình cốc tay cầm thuận

Mẫu hình chiếc cốc tay cầm thuận thường thấy trong xu hướng tăng, hình chữ U. Phần đáy cốc ở dưới miệng cốc ở trên, và phần tay cầm sẽ chếch xuống dưới. Mô hình này hình thành sau khi breakout khỏi phần tay cầm.

Mô hình cốc tay cầm ngược

Mô hình chiếc cốc tay cầm ngược xuất hiện ở cả trong xu hướng tăng, giảm và hình dáng sẽ ngược lại với mô hình thuận. Tức là đáy cốc ở trên, miệng cốc sẽ ở dưới, tay cầm có xu hướng hơi chếch lên. Giá sau khi breakout khỏi phần tay cầm sẽ giảm mạnh mẽ.

4. Ý nghĩa và cách nhận biết mô hình cốc tay cầm

Nếu áp dụng đúng mô hình, khả năng thu lợi nhuận sẽ rất cao, giá có thể tăng từ 20% - 35% (bằng chiều sâu của đáy). Tuy nhiên trong thực tế, đôi khi đường giá không đáp ứng đủ các tiêu chí nên dẫn đến mô hình này thất bại. Vì vậy, để có lợi nhuận tốt nhất, các nhà đầu tư cần nắm rõ các tiêu chí sau:

• Chiều dài đáy cốc sẽ có hình chữ U hoặc chữ V, chữ U sẽ mang tín hiệu mạnh hơn
• Độ sâu: Phần thân cốc không nên giảm quá sâu, nếu hơn 50%, nguy cơ thất bại của mô hình khá cao
• Không hình thành phần quai cầm: Mô hình bắt buộc phải có quai cầm, nếu giá không giảm xuống để tạo hình quai mà tăng lên ngay lập tức, mô hình không thành công được.
• Khối lượng giao dịch: Càng về đáy cốc, khối lượng giao dịch càng giảm, phần quai có thanh khoản thấp khi giá bắt đầu điều chỉnh giảm đồng nghĩa với việc người bán ít đi, họ không muốn bán nữa. Vào phiên thấy xuất hiện cây nến breakout, tại đây khối lượng giao dịch tăng đột biến, đó chính là một dấu hiệu cho thấy mô hình cốc tay cầm này đáng tin cậy.
• Retest: Không phải mô hình nào cũng có giai đoạn test lại (retest), nếu có, các nhà đầu tư nên kiểm tra lại mức kháng cự trước đó.

5. Hạn chế của mô hình cái cốc tay cầm

• Thời gian hình thành khá dài, tầm vài tháng đến 1 năm. Tuy nhiên, có nhiều bạ chỉ đợi chừng 1 tháng đã thấy biểu đồ có hình dạng tương tự cốc tay cầm rồi. Điều này khiến rất nhiều nhà đầu tư mỡ hồ, nhầm lẫn dẫn đến nhiều quyết định sai lầm.
• Tiêu chuẩn của mô hình Cup and Handle khá khó hiểu, chỉ có những cốc đẹp, chuẩn mới dễ hiểu. Nhưng thực tế, tìm được một mô hình chuẩn như vậy rất hiếm, nhiều lúc méo chỗ này, hụt chỗ kia.
• Mô hình Cup and Handle cần phải kết hợp với nhiều chỉ báo khác mới có thể đem đến tín hiệu chính xác, có tính đột phá.

6. Cách nhận diện mô hình cốc tay cầm chuẩn, đẹp

Làm thế nào để nhận diện được một mô hình Cup and Handle đẹp, chuẩn? Hãy note lại các tiêu chí sau để chắc chắn được giá sẽ chuẩn bị bước vào giai đoạn đột phá nhé!

• Độ sâu của cốc so với trend tăng giá thường là 20 – 35% nhiều trường hợp có thể đến 40 – 50%. Nếu mô hình cốc càng sau, tỷ lệ thất bại càng cao. 

Ví dụ cốc giảm tới 50% từ đỉnh tới đáy đồng nghĩa cổ phiếu này phải tăng gần 100% từ đáy để trở lại đỉnh cao của nó, rất khó, và tính từ điểm break out có lẽ chỉ tăng thêm được 5 – 15% là nhiều.

• Phần cốc có hình chữ U, thể hiện giá đã có thời gian điều chỉnh và giờ đang hồi phục, đã loại bỏ được phần nào những nhà đầu tư yếu ớt và chỉ còn các nhà đầu tư mạnh (ít có xu hướng bán ra trong những đợt tăng giá tiếp theo).
• Thời gian hình thành: Cốc có tay cầm nên dài ít nhất 7 tuần. Tay cầm phải được hình thành tối thiểu là 5 ngày,
• Tay cầm phải có hình dạng giống mô hình cái nêm , có hướng dốc xuống, giảm khoảng 8 -12%. Nếu đang ở trong thị trường gấu, giá có thể giảm xuống tầm 20%..
• Đặc biệt quan tâm đến khối lượng giao dịch, bởi phần thoát khỏi phần tay cầm sẽ có khối lượng tăng đột biến (break out) – và cũng là điểm phù hợp để chọn điểm mua.

7. Cách giao dịch với mô hình cốc tay cầm trong chứng khoán

Giai đoạn hình thành nửa bên trái cốc, giá cổ phiếu sẽ giảm, người bán ra cũng ít dần, đến khi chiết khấu đủ sâu (từ 12% - 33% hoặc lên 40% - 50%) để hấp dẫn dòng tiền, nhà đầu tư bắt đầu tích lũy cổ phiếu, thanh khoản thấp. Sau đó giá tăng trở lại, khối lượng giao dịch cũng tăng lên tạo thành nửa bên cốc còn lại.

Đường nối liền hai miệng cốc đóng vai trò là đường kháng cự. Khi giá chạm tới vùng miệng cốc, người nào còn giữ hàng từ đỉnh cũ sẽ có tâm lý bán đi để thu hồi vốn, còn nhà đầu tư bắt đáy thì bán chốt lời. 

Nhưng lúc này, lực cầu đủ sức hấp thụ mức cung nên cổ phiếu vẫn duy trì ở trạng thái tích cực trong xu hướng tăng, sự điều chỉnh giá bám sát với khối lượng giao dịch.

Giá cổ phiếu tăng trở lại, hình thành nên quai cốc. Xu hướng giá lúc này tăng bứt phá, vượt cả ngưỡng kháng cự. 

Cách giao dịch với mô hình Cup and Handle cốc tay cầm như sau:

Điểm vào lệnh

Phần đáy tay cầm là điểm vào lệnh và điểm cách đỉnh cốc bằng ⅓ chiều cao mô hình sẽ là vị trí lý tưởng nhất dành cho các nhà đầu tư vào lệnh. 

Và chỉ vào vào lạnh khi giá phá vỡ khỏi phần tay cầm, mô hình lúc này được hoàn thiện. Các nhà đầu tư không mua đuổi khi giá tăng hơn 5% từ đỉnh tay cầm. 

Vào lệnh khi giá phá vỡ khỏi phần tay cầm, mô hình được hoàn thiện. Không mua đuổi khi giá tăng trên 5% từ đỉnh tay cầm.

Vào lệnh tại vùng retest: chỉ thực hiện khi retest xảy ra. Vào lệnh tại điểm giá quay lại và chạm vào đường hỗ trợ đã phá vỡ trước đó, nhưng nếu không xuất hiện, nhà đầu tư sẽ bỏ lỡ cơ hội.

Giá mục tiêu (price target)

Với điểm mua sớm ở đáy của phần tay cầm khi mô hình chưa hoàn thiện, nên đặt mục tiêu ngắn hạn tại vùng mà đường kháng cự đi qua miệng cốc. Trong trường hợp, giá đã phá vỡ khỏi vùng tay cầm, mô hình lúc này đã hoàn thiện, các nhà đầu tư nên cân nhắc bán cổ phiếu ra để thu lợi nhuận.

• Khi đã đạt được lợi nhuận kỳ vọng nên bán ra từng phần
• Tại vùng kháng cự trước đó nên bán ra từng phần
• Khi cổ phiếu có dấu hiệu tạo đỉnh hoặc gãy xu hướng nên bán ra.

Khi nào nên cắt lỗ (Cutloss)

Nhà đầu tư cần có nguyên tắc và chính kiến rõ ràng, không nên theo số đông. Dựa vào mô hình cốc, bạn hãy chọn thời điểm khi giá phá vỡ đường kháng cự đi qua miệng cốc theo hướng từ trên xuống hoặc thời điểm 5% - 7% so với giá mua.

8. Những lưu ý khi sử dụng mô hình cốc tay cầm

Mô hình cup and handle cung cấp tín hiệu khá mạnh mẽ, tuy nhiên không phải lúc nào cũng chính xác 100%. Hãy lưu ý một số vấn đề sau khi giao dịch:

• Không nên giao dịch chỉ dựa vào một mình tín hiệu từ mô hình mô hình cái cốc và tay cầm Để có kết quả tốt nhất, nhà đầu tư nên kết hợp với tín hiệu từ các chỉ báo khác hoặc các mô hình nến tiếp diễn.
• Không bao giờ được quên cắt lỗ, chốt lời và luôn phải tuân thủ quy tắc quản lý vốn của bản thân.
• Hình dáng cốc không phải lúc nào cũng đạt tiêu chuẩn và đẹp, vậy nên, nhà đầu tư hãy linh hoạt xác nhận trên biểu đồ.
• Trước khi thực hiện các giao dịch thật, các nhà đầu tư cần phải hiểu kiến thức cơ bản, cần có thời gian thực hành, cọ sát với tài khoản demo . Hãy nhớ một khi còn vốn, bạn vẫn luôn có cơ hội giao dịch, kiếm lợi nhuận.

Hy vọng với những thông tin trong bài, mọi người hiểu hơn về mô hình cốc tay cầm, cách giao dịch với mô hình này hiệu quả nhất nhé!